آمار اختلالات روانی و روحی در ایران
در حکومت ولایت فقیه آمار واقعی افراد درگیر با مشکلات روحی و روانی، مانند سایر معضلات اجتماعی که نیاز به درمان دارند به درستی اعلام نمیشود و همواره حقیقت در اینباره کتمان شده و آمار غیرواقعی و درصدهای مختلفی از آمار اعلام میشود. براستی آمار افرادی که در ایران مشکل روانی و روحی دارند به چه میزان است؟
اختلال روانی
اختلالات روانی تنوع زیادی از خفیف تا شدید دارند و از یک استرس روزمره شروع میشود تا اضطراب، افسردگی، اختلالات دوقطبی، شیدایی، افسردگی شدید، اعتیاد، اسکیزوفرنی، خودکشی و جنون. شایعترین بیماری روانی در میان زنان افسردگی و در میان مردان ایران اعتیاد است.
فراهم آوردن محیط زندگی و جامعه مطلوب مستلزم فراهمکردن شرایط برای بهبود وضعیت روحی و روانی افراد است، در غیر این صورت جامعه دچار تنشهای روحی و روانی از قبیل پرخاشگری و کاهش آستانه تابآوری میشود که میتواند تبعات منفی بسیار به دنبال داشته باشد.
سلامت روان یکی از ابعاد چهارگانه سلامت است که در کنار سلامت جسمی، سلامت اجتماعی و سلامت معنوی مطرح است. بر اساس قوانین حکومت، وزارت بهداشت مسئول تامین سلامت مردم است اما این نهاد اعلام کرده که «در پیشگیری از بروز خشونت، ناراحتیها و اختلالات روانی هیچ نقشی ندارد و تنها در صورت بروز بیماری می تواند به درمان مبتلایان بپردازد.»
بیماریهای روانی بعد از بیماری قلب و عروق و تصادفات رانندگی جادهای، بیشترین آمار را به خود اختصاص میدهد و از هر چهار خانواده یک خانواده درگیر بیماری روانی است. اضطراب و افسردگی تقریباً دوسوم بیماری روانی را تشکیل میدهند.
مطابق پژوهشی از موسسه آمریکایی گالوپ، که با نظرسنجی از شماری از شهروندان ۱۴۰ کشور مختلف انجام شده، در سال ۲۰۱۸ ایران یکی از ۱۰ کشور غمگین جهان بوده است.
آخرین آمار اعلامشده
نعمت الله فاضلی «دانشیار پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی» ۸ آبان ۹۸ در برنامه زاویه که از شبکه ۴ تلویزیون حکومت پخش شد مدعی شد که «۱۳میلیون نفر اختلال روانی در ایران دارند» این آمار در حالی است که در ماهها و سالهای اخیر آمار بسیار دیگری در مورد افراد مبتلا به اختلالات روحی و روانی در ایران اعلام شده است. سوالی که پیش میآید این است که چرا دامنه این آمار اینقدر گسترده میباشد و منابع مختلف هر کدام آماری میدهند.
آمارهای مختلف!
وزارت بهداشت اعلام کرده ۲۳.۶ درصد جمعیت کشور به یکی از انواع اختلالات روانی مبتلا هستند، آماری که متناسب با میانگین جهانی است. آمار وزارت بهداشت همچنین نشانگر آن است که در حال حاضر دوره جوانی اصلیترین دوره سنی است که افراد در آن به اختلالات روانی مبتلا میشوند. همچنین کودکان نسل جدید بیش از گذشته دچار اختلال روانی میشوند.
اما برخی کارشناسان از آمارهای بیشتر سخن میگویند مثلا ناهید خداکرمی، عضو شورای شهر تهران میزان شیوع اختلالات روانی را در تهران ۲۷ درصد میداند.
روزنامه سازندگی در ۱۰آبان۹۸ نوشت: «۳۰ درصد از مردم ایران دچار اختلالات روانی هستند» و البته آمارهای بیش از این نیز تا ۴۰درصد از سوی برخی کارشناسان اعلام شده است.
۴۰درصد مردم ایران دارای اختلالات روانی هستند
اما رسول خضری عضو کمیسیون اجتماعی مجلس حکومت در تاریخ ۲۲ شهریور ۹۸ اعلام کرد که «بیش از ۴۰ درصد جامعه درگیر مشکلات روحی روانیاند». خضری با اشاره به تاثیر سیاستهای غلط حاکمان ایران تاکید کرد: اعتیاد، بیکاری، مشکلات روحیروانی و افسردگی جوانان به خاطر نبود شغل و مسکن و امنیت معیشتی، ناشی از برنامهریزیهای غلط اقتصادی در سطح جامعه است. این در حالی است که میانگین اختلال روانی در جهان حدود ۲۵ درصد اعلام شده است.
رتبه رسمی ۱۰۶ ایران در شاخصهای جهانی سلامت
رقم ۴۰درصد توسط وزارت بهداشت تاکنون پنهان نگهداشته شده است. با رقم اعلامی توسط وزارت بهداشت، رتبه ایران در شاخصهای جهانی سلامت ۱۰۶ بوده است. مریم رسولیان؛ رئیس انجمن روانپزشکی ایران در روز ۱۷ مهر۹۸ اعلام کرد «شاخص های جهانی سلامت روان نشان میدهد ما در رتبه ۱۰۶ جهانی هستیم» حال با احتساب آمار ۴۰درصد باید دید این رتبه تا چه رقمی سقوط میکند؟!
علت؟ سرکوب گسترده دولتی و فقر
دکتر نورایمان قهاری، روانشناس، علت گستردگی اختلالات روانی در ایران را «سرکوب وسیع و سازمانداده شده دولت» میداند. به نظر این پژوهشگر در زمینه آسیبدیدگی روانی و رابطه جامعه و فرد، بررسی آسیبدیدگی فرد نمیتواند به تنهایی گویای آثار آسیبدیدگی در فرد و اجتماعی باشد که سرکوب سیاسی و روابط غیرانسانی ناشی از آن را متحمل میشوند.
همچنین احمدعلی نور بالا مشاور وزیر بهداشت در امور روانپزشکی گفت: حدود ۵۰ درصد اختلالات و تنش های شدید روانی در بین مردم به علت مسائل و مشکلات اقتصادی است.
درمان
ایران با کمبود جدی بیمارستانهای مخصوص بیماران اعصاب و روان رو به روست و این بیماران از پوشش بیمه نیز محروم هستند. به همین دلیل هیچ بهبودی در روند درمان این تعداد از بیماران روانی وجود ندارد.
دکتر ایرج خسرونیا، رئیس جامعه متخصصان داخلی ایران، درباره کمبود بیمارستان مربوط به بیماریهای روانی میگوید: «وقتی ۳۰ درصد افراد جامعه بیماری روانی دارند باید ۳۰ درصد از بیمارستانها نیز به درمان این بیماران اختصاص یابد.»
خدمات درمانی بیماریهای روانی در مطبها بسیار گران و فاقد پوشش مناسب بیمهای است. در کشور ۸۰ میلیونی ایران حداکثر ۱۵۰۰ روانپزشک وجود دارد. این در حالی است که برای رسیدن به حداقل استاندارد باید بیش از ۱۰ هزار روانپزشک وجود داشته باشد. یعنی وزارت بهداشت بعد از ۴۰ سال مسئولیت آموزش پزشکی، هنوز این حداقل نیروی متخصص برای درمان بیماران روانی را هم فراهم نکرده است.
سئوالی که باقی میماند اینست این بحران تا کی باید ادامه پیدا کند و آیا در این حکومت راهکاری برای آن متصور است؟