شهروندان محروم بلوچستان بی شناسنامه و هویت
سال‌هاست که در کشور ما بحثی با عنوان بی‌شناسنامه‌ها مطرح است.
سوال این است که شناسنامه چیست و وقتی شناسنامه نداریم با چه مشکلاتی مواجه هستیم.
شناسنامه ورقه‌ی هویتی است که به وسیله سازمان ثبت احوال صادر شده و شامل اطلاعات پایه ای مربوط به هر شخصی است.
به هر اداره یا نهادی و یا بانکی هم که مراجعه کنیم به شناسنامه نیاز داریم.
همین الان که از شناسنامه صحبت می‌کنیم دقیقا از صدور اولین شناسنامه در کشور ۱۰۳ سال می‌گذرد.
اولین شناسنامه به شماره۱ در تهران و در یک برگ، به تاریخ ۱۶آذر سال ۱۲۹۷ شمسی صادر شده.
و اولین شناسنامه که به صورت دفترچه در ایران صادر شده، در سال ۱۳۰۷ شمسی بود.
پس، از تاریخچه شناسنامه در ایران و صدور آن برای شهروندان بیش از یک قرن است، که می‌گذرد.
درباره؛ بلوچستان بیشتر بخوانید
بلوچستان با بالاترین آمار بی شناسنامه‌ها در ایران
متأسفانه بعد از گذشت یک قرن در این کشور کسانی هستند متعلق به همین آب و خاک، اما غریب در وطن خویش! بی شناسنامه و در حقیقت طبق تعریفی که از شناسنامه کردیم بی هویت!
کسی آنان را به رسمیت نمی‌شناسد و در زمان بحران مثلا مواجه شدن به بیماری کرونا دچار محرومیت مضاعفی می‌شوند.
از کودکان بی شناسنامه آمارهای مختلفی تا حالا داده شده، حتی آمار صدهزار هم گفته شده.
آخرین بار روزنامه حکومتی انتخاب درباره کودکان بی شناسنامه آماری داده است.
این روزنامه طی مطلبی با عنوان «سیستان و بلوچستان ۵۵ هزار کودک بی‌شناسنامه دارد. تهران، خراسان، قم، گلستان در رتبه دوم تا پنجم بی شناسنامه ها»، به وجود ۵۵هزار کودک بی شناسنامه فقط در بلوچستان اعتراف کرد!
شهریور ماه سالجاری روزنامه همشهری گزارشی درباره مشکلات بی شناسنامه‌ها در بحران کرونا منتشر کرد که اوج محرومیت این هموطنان را برملا می‌کرد.
از خلال گزارش این روزنامه حکومتی تمام ظلمی که به این هموطنان می‌شود را می‌توان فهمید. نه بیمه دارند که بتوانند مخارج دارو و درمان را بپردازند و نه زمانی که در اثر ابتلا به کرونا فوت می‌کنند مثل مردم عادی دیگر با مراسمی دفن شوند.
آنان بعد از فوت شدن، در گورستانی بدون تشریفات به خاک سپرده می‌شوند.
و دردناکتر اینکه «مشکل فقط واکسن نیست، بی شناسنامه‌ها اگر از کرونا بمیرند، به دلیل نداشتن مدارک هویتی در هیچ آماری آورده نمی‌شوند طوری که از اول نبوده و در آخر هم نیستند».
خیلی دردناک است که آدم در وطن خودش بی شناسنامه بیاید و بی هویت هم برود.
حاکمیت در رسانه‌های خودش وانمود می‌کند که کودکان بی شناسنامه کسانی هستند که دارای مادر ایرانی و پدر خارجی هستند و یا مهاجران افغانستانی هستند. اما این همه‌ی حرف نیست.
در میهن ما که یک قرن از صدور شناسنامه می‌گذرد هنوز در برخی روستاهای بلوچستان کودکان زیادی شناسنامه ندارند. [بحران کمبود پزشک در سیستان و بلوچستان + ویدئو]
گزارش دو سال پیش روزنامه ایران حاکی از آن بود که صدها کودک بلوچ در یک روستایی شناسنامه نداشتند. بچه‌هایی که هم پدر و مادرشان و حتی جد اندر جدشان ایرانی است.
و علت اینکه چرا این کودکان شناسنامه ندارند تلخ ترین حکایت این بخش از سرزمین ماست!
«این کودکان شناسنامه ندارند زیرا پدران و پدربزرگ‌هایشان شناسنامه نداشتند. آنها کپرنشین و عشایر بودند و برای گرفتن شناسنامه اقدامی نکرده‌اند. بعدها هم پیگیر دریافت شناسنامه نشده‌اند. آنها برای دریافت شناسنامه باید آزمایش دی. ان. ای می‌دادند تا احراز هویت شوند و شناسنامه دریافت می‌کردند. اما دنبال شناسنامه نمی‌رفتند چون به قول خودشان نه دست و پایش را داشتند و نه پولی برای اینکه حتی تا چابهار بروند!».
اغلب دانش آموزانی که در بلوچستان ترک تحصیل می‌کنند کسانی هستند که شناسنامه ندارند. آنان می‌گویند که بدون شناسنامه نه می‌توانند به دانشگاه بروند و نه شغلی پیدا کنند، پس برای چه درس بخوانند.
اما غم‌انگیزتر جوانانی هستند که فاقد شناسنامه هستند و هنگامی که برای شغل و کار به بیرون از شهرستان‌شان می‌روند بدلیل اینکه فاقد هویت هستند آنها را تحت عناوینی چون تبعه افغانستان و یا پاکستانی بازداشت و به اردوگاه‌ها می‌فرستند.
بی شک داستان غم انگیز «عزیز ده مرده» که در نوجوانی مصاحبه و گریه‌اش بخاطر نداشتن شناسنامه همه جا منتشر شد را همه به یاد دارند.
همان جوان بلوچی که درس خوانده بود ولی بدلیل اینکه شناسنامه‌ای نداشت، مدرکی هم نداشت و اکنون که جوان ۲۰ ساله‌ای است هنوز فاقد شناسنامه است. و باید اثبات کند که اهل همین خاک و تمامی اجدادش در این خاک زیسته‌اند. براستی این جوانان و کودکان در وطن خود غریب هستند.
اما این احساس غریبی‌ها طولی نخواهد کشید و بزودی خورشید آزادی در میهن ما طلوع خواهد کرد. درست مثل همان خورشیدی که هر روز صبح در زادگاه خورشید، روستای کوهک سراوان در سیستان و بلوچستان و شرقی‌ترین نقطه ایران طلوع می‌کند!
و آنوقت دیگر هیچ کس در وطن‌مان ایران احساس غریبی نخواهد کرد.
