علت نگرانیها از تحریم ظریف درایران؟: گفتگو با افشین علوی

افشین علوی: نقش ظریف بعنوان بلندگوی رژیم در خارج ،   نقش توجیه‌گر سرکوب، اعدام، نقض حقوق بشر، نقض حقوق زنان، در توجیه کردن تروریزم، و مکمل سپاه قدس و قاسم سلیمانی بوده و ویترین و بزک سازی چهره رژیم را در خارج ایفا می‌کرده است. با این تصمیم گیری این ویترین شکسته و به نوعی رژیم این چهره و امکان را دیگر با این لیست گذاری از دست داده و نمی‌تواند بیاید تمام این جنایات خودش را با یک زبان باصطلاح بزک شده‌ای توجیه بکند. این تصمیم برای تمامیت رژیم جای عزا گرفتن و توی سر خود زدن دارد، و این موضع‌گیریهای که شنیدیم الان به بعضی‌ها اشاره کردم در واقع حاکی از این وضعیت است.

افشین علوی: چرا این نظراتی که توسط هموطنمان ابراز شد کاملاً درست و دقیق است.  در واقع همین چیزی است که رژیم هم از آن ابراز نگرانی می‌کند به نوعی در واقع می‌شود گفت این تصمیم نشاندهنده رسیدن به پایان خط امید داشتن به مذاکره با رژیم است و از این لحاظ حرف شما کاملاً درست است، اقداماتی که رژیم می‌کند در تعادل قوا دیگر مثل قبل مؤثر نیست، یعنی هر چقدر رژیم دست به اقداماتی میزند این اقدامات تأثیر گذاری قبلی خودش را ندارد، چون در تعادل قوا رژیم دیگر آن رژیم قبلی نیست.

افشین علوی: قبل از هر چیز این موضعگیریها یک چیزی را نشان می‌دهد فرقی در منتهی بین دو جناح نیست. برای رژیم فرقی بین قاسم سلیمانی و ظریف در مواضع و در محتوی نیست، سروته یک کرباس هستند. باید توجه داشت ظریف پادو هر دو جناح رژیم است، ولی در عین حال نماینده یک سیاست شکست خورده است.  به همین دلیل علیرغم نمایش وحدتی که در موضعگیریهای که گفتم وجود دارد و مقداری هم ظاهری است، بعضی از جناح رقیب از این فرصت استفاده می‌کند تا توی سر این سیاستی که دولت روحانی و ظریف پیش برده بزند. به مقاله کیهان اشاره کردیم در همین رابطه بود، حسین شریعتمداری (کیهان) در مطلبی که نوشته علاوه بر مطلبی که خواندم مطلب دیگری هم دارد که خیلی گویا است، تحریم آقای ظریف خیلی خوب نشان داد سیاست دولت در شش سال گذشته اعتماد به امریکا و گره زدن همه مسائل حتی آب خوردن مردم به مذاکرات هسته‌ای به بیراهه رفته است.  یا نوشته به بیان دیگر تحریم آقای ظریف خط بطلان پر رنگی است که بر مواضع چند ساله گذشته دولت کشیده شده است، یا در جای دیگری می‌گوید بعید نیست که تحریم آقای ظریف با این انگیزه صورت گرفته باشد که دولت را به سوی مذاکره با اروپا ترغیب کند.  و رویکرد دولت به اروپا چاه عمیقی است که امریکا و اروپا متحدا پیش پای ایران اسلامی حفر کردند، همانطور که می‌بینید در واقع این نمایش وحدت یک مقدار عمق و محتوی که حاکی از این هست آن جناح از این فرصت برای زدن توی سر ظریف و روحانی و باند مقابل که این همه بر روی برجام و روابط‌شان با غرب و امریکا حساب باز کرده بودند، کمال استفاده را می‌کنند.

افشین علوی: موضعگیری اروپا هم مثل همان چیزی که از رژیم دیدیم مقداری غافلگیری بوده و هم دلسردی و عملاً در موضعگیریشان گفتند ما به مذاکره با رژیم و ظریف ادامه می‌دهیم، اما تجربه یکسال گذشته نشان داده که اگر ارزیابی درستی از اتفاقاتی که افتاده داشته باشیم می‌بینیم اروپا در زمینه اهدافش تقریباً سر مناسباتش با رژیم نرسید، بطوریکه مقامات رژیم بارها گفتند اروپا فقط حرف میزند تا جای که به عمل برمیگردد دستش خالی است و کاری نمی‌تواند بکند، ماده عملی ندارد چه در رابطه با تجارت و چه در رابطه با سیاست از این لحاظ فکر نمی‌کنم هیچ تغییری در این مواضع بی خاصیت ما شاهدش باشیم.

افشین علوی: شما اگر یادتان باشد بعد از خروج امریکا از برجام شورای امنیت ملی رژیم یک اطلاعیه داد و تاکید بر خواسته رژیم و ماندن در برجام کرد. روحانی هم سخنرانی و تاکید کرد و چندین بار هم تکرار کرد ما قصد نداریم از برجام خارج شویم، و می‌خواهیم برجام حفظ بشود، دلیلش هم این است آن طرفی که بیش از بقیه می‌خواهد در برجام باشد رژیم هست.

اساساً آخوندها ریش و ریشه خودشان را با برجام گره زدند، ولی واقعیت این است از برجام چیزی باقی نمانده، به همین خاطر تغییری در اروپا ایجاد می‌شود بلافاصله رژیم نگران می‌شود، مثلاً وقتی دولت در انگلستان عوض می‌شود نگرانی اولیه رژیم این است این دولت با برجام چکار خواهد کرد، و چه رویکردی خواهد داشت، اهرم‌های رژیم از طرف دیگر سر حفظ برجام به شدت ضعیف شده، مثل قبل نیست بطوریکه حتی در درون رژیم گفته می‌شود حرکاتی مثل نرمش قهرمانانه هم دیگر از رژیم در نمی‌آید، یعنی نمی‌تواند و توانش را ندارد.  لذا اهرمی برای جلوگیری از گسترش تحریمها ندارد و همینطور که می‌بینیم تحریمها گسترش پیدا کرده و فراگیرتر شده و نه تنها خامنه‌ای را در برگرفته الان هم خلاصه وبال ظریف را گرفتهاست .  ظریف البته در این نظام عددی نیست، یک پادو است، ولی این نامگذاری بعد از لیست‌گذاری خامنه‌ای امتداد یک پیام سیاسی خیلی روشن برای رژیم است، ما اگر بتوانیم پیام قیام دی ماه ۹۶ را خلاصه کنیم در شعار اصولگرا، اصلاح‌طلب دیگه تمومه ماجرا، به نوعی می‌شود گفت که پژواک این پیام در عرصه بین‌المللی همین لیست‌گذاری ظریف هست.  اینکه دنیا هم به حقانیت این شعار که توسط مردم ایران و برای اولین بار در دانشگاه تهران داده شد و در سراسر کشور فراگیر شد، بنابراین پژواک این پیام را در عرصه بین‌المللی می‌بینیم دنیا به این حرف مردم ایران می‌رسد، درواقع من فکر می‌کنم کل داستان را به این می‌شود خلاصه کرد.

افشین علوی: سرمایه‌گذاری روحانی و تمامیت رژیم روی برجام بود و با برجام می‌خواست رژیم را از مخمصه خارج کند، نوید شکوفایی اقتصادی می‌داد، بحران‌ها را می‌خواست با آویختن به غرب حل و فصل کند.  شخص خامنه‌ای هم اینها را تأیید کرده بود یعنی اینطور نبود که فقط مواضع روحانی باشد، تلاشش این بود انفجار جامعه ایران با توسل به غرب بگیرد، ولی الان می‌بینیم که نتیجه چه شده و رژیم به کجا سقوط کرده است، و بازتابها و پیامدهای برجام به کجا رسیده است، با به بن‌بست رسیدن برجام امیدهای رژیم هم بر باد رفته و راه فلاحی برایش باقی نمانده است.

افشین علوی: من قبل از اینکه به این سؤال شما پاسخ بدهم باید تاکید کنم مقاومت ایران روی اصل کس نخارد تکیه دارد و به پارامترهای از قبیل جنگ و تحریم و موارد دیگر چشم ندوخته است، ما معتقد به این استراتژی استقلال و تکیه بر خودمان و مردم‌مان و کانونهای شورشی و قیام مردمی هستیم، به همین خاطر به این چیزها چشم ندوخته‌ایم، ولی همانطور که در پیام آقای مسعود رجوی رهبر مقاومت ایران و فرمانده کل ارتش آزادیبخش که اخیراً از سیمای آزادی پخش شد اشاره شده، در زمینه این لیست‌گذاری ظریف ، من یک جمله‌ش را چون پر محتوی است می‌خوانم، «طناب تحریم بر گردن ظریف پیچیده شد، همزاد قاسم سلیمانی و کارچاق کن بین‌المللی ولایت در مقام وزیرخارجه دولت اعتدالی که به امید استحاله رژیم توسط دولت سابق امریکا باز شده بود همچنان بادکنک ترکید»، (یعنی کسی که ظریف را باد کرده بود همان دولت قبلی امریکا بود)، «این به مثابه تیر خلاص برجام دولت اعتدالی آخوند روحانی است، نامگذاری ظریف در واقع همانطور که رژیم هم خوب پیام را گرفته پایان دادن امکان مذاکره با رژیم هست»، این یک پیام خیلی قوی است که سیاست مذاکره شکست خورده و امیدی به آن نیست، در واقع من فکر می‌کنم که پیامی که آقای رجوی دادند به روشنی برای ما گویا می‌کند این تصمیم‌گیری و لیست گذاری چگونه است و به نوعی تیرخلاص را بر برجام زده و ما می‌توانیم تلقی کنیم کل دنیا این پیام را خیلی خوب گرفته است.

افشین علوی: این وضعیت تا جای که به رژیم و این مناسبات برمیگردد هر روز بدتر و بدتر می‌شود، در تعادل قوا رژیم هر روز پس می‌رود، از یک طرف رژیم در مخمصه است و از طرف دیگر آن اهرمهای که در گذشته داشته که بتواند خودش را بیرون بکشد را از دست داده و تأثیر گذار نیستند، به همین دلیل امتیازهای که می‌توانست از غرب و اروپا و امریکا با بازی موش و گربه اصلاح‌طلب و اصولگرا بگیرد، این‌ها مثل قبل تاثیری ندارد و غرب به ته قضیه به این می‌رسد و یا رسیده که سیاست مماشات شکست خورده است، به همین دلیل من فکر می‌کنم این وضعیت هر روز تا جای که به رژیم برمیگردد بدتر و وخیم‌تر خواهد شد.

افشین علوی: ما اگر یک برآورد درستی از نقش خودمان و مردم‌مان در تحولات و در همین چند سال گذشته داشته باشیم آن وقت می‌توانیم تأثیر گذاری و نقش خودمان را در تحولات کوتاه مدت آینده هم بخوبی بتوانیم ببینیم، در واقع این مردم و مقاومت ایران است که توانستند در ۴۰ سال گذشته با پایداری خودشان شگردهای رژیم را خنثی کنند، و توطئه‌ها را شکست بدهند، اینکه دو جناح رژیم بازی است و هیچ محتوایی در واقعیت امر و هیچ تفاوتی بین این دو جناح نیست، این را مردم و مقاومت ایران توانستند اثبات کنند و بر بام دنیا فریاد کنند و به نوعی با اقداماتی که در این مدت کردند بخصوص در همین دور اخیر با سلسله کهکشان و تظاهراتها و اعتراضات و همچنین گردهمایی که در اشرف ۳ بوده اینها را به گوش جهان برسانند. من فکر می‌کنم از این لحاظ این ویترین سازیهای که رژیم با امثال مهره‌های مثل ظریف سعی کرده بود درست کند اینها را مقاومت و مردم بودند که شکاندند، و نه کس دیگری، از این لحاظ من فکر می‌کنم اگر ما به هوشیاری مردم خودمان نگاه بکنیم که همین امروز در تظاهرات و اعتراضات در ایران صورت می‌گیرد کماکان با تکیه و محکم چسبیدن به منجمله شعار «دشمن ما همینجاست»، با هوشیاری و با اشراف کامل به تاثیرگذاری خودشان و نشان دادن انگشت اشاره به رژیم بعنوان عامل اصلی همه مصیبتهای که در داخل ایران صورت می‌گیرد به این صورت توانستیم به دنیا هم نشان بدهیم و جلوی انحراف دنیا در مواضعش نسبت به رژیم را بگیریم.

از این لحاظ من فکر می‌کنم الان با گسترش کانونهای شورشی در سراسر کشور و استمرار پایداری و مقاومت شکی نباید کرد ما تاثیرگذارترین عامل در معادلات ایران هستیم، در پایان در رابطه با تاثیرگذاری در پیامی که رهبر مقاومت دادند هم استراتژی رژیم و هم نقش مقاومت مردم را برجسته کردند یک جمله بخوانم، ایشان در پیامشان گفتند: «اکنون سؤال این است آیا رژیم ولایت فقیه می‌تواند وضعیت انفجاری جامعه و قیام‌های در تقدیر را تا سرفصل انتخابات امریکا که رژیم به آن چشم دوخته مهار کند یا خیر؟ آیا می‌تواند با زدن و بستن و تصفیه حساب با مجاهدین جلوی قیام را بگیرد یا خیر؟ جواب بسیار روشن است هرگز نمی‌تواند و نباید اجازه داد، این حرف خلق قهرمان، کانون‌های شورشی و ارتش آزادی است»، پاسخ مردم و مقاومت ایران بسیار روشن است، آن‌ها تاثیرگذارترین در معادله هستند لذا ما و مردم ایران هم خیال نداریم این تاثیرگذاری را به کس دیگری واگذار کنیم.