گورستان خاوران این روزها در سی و سومین سالگرد قتل عام زندانیان سیاسی وضعیت خاصی دارد. درحالی که حکومت با تمام توانش تلاش دارد این گورستان را که محل گورهای جمعی هزاران زندانی سیاسی اعدام شده در سال ۶۷ است از بین ببرد، مبارزه جهانی برای نجات آن در حال گسترش است. در همین حال ورود ابراهیم رئیسی جلاد۶۷ به رقابت انتخاباتی، به جنبش دادخواهی جان تازه یی بخشیده است.
سندهای انکار ناپذیری از قتل‌عام ۶۷ باقی مانده است.اما ماندگارترین آن درکنار خود خاوران، فایل صوتی آقای منتظری است که به بخشی از این جنایت به طور مستند می پردازد.
۳۳سال پیش در تابستان داغ سال ۶۷، ماشین مرگی که از تیر و مرداد، شروع به قتل‌عام زندانیان سیاسی کرد، در شهریور ماه درحال به سرانجام رساندن کارش بود. ماشینی که در قالب «هیأت‌های مرگ» بیش از ۳۰هزار زندانی سیاسی را روانه چوبه‌های دار کرد.ابراهیم رئیسی در این هیأت مرگ نقش اصلی را بازی می کرد.
مراسم خانواده شهدا در کنار خاوران
گروهی از خانواده‌های مجاهدین شهید بعد ازظهرروز (۲۳اردیبهشت) با شعارهای «رئیسی، جلاد ۶۷» بر مزار خاوران گرد آمدند. آنها که عکس‌های شهیدان را با خود حمل می‌کردند و شاخه‌های گل نثار مزار شهیدان نمودند. خانواده‌ها روی پلاکاردهایی که با خود حمل می‌کردند نوشته بودند: «خاوران سند ماندگار جنایت علیه بشریت در ایران در قتل‌عام ۶۷» و «تا محاکمه و حسابرسی جنایتکاران نه می‌بخشیم، نه فراموش می‌کنیم»
هیئت مرگ متشکل از حسینعلی نیری (حاکم شرع وقت)، مرتضی اشراقی (دادستان وقت)، ابراهیم رئیسی (معاون وقت دادستان) و مصطفی پورمحمدی (نماینده وقت وزارت اطلاعات در زندان اوین) حکم اعدام هزاران تن از زندانیان سیاسی را صادر کردند.حکم‌هایی که به فاصله کوتاهی پس از صدور به اجرا در آمدند.
بسیاری از این زندانیان زیر سن قانونی بودند. بسیاری از آنها در حال سپری کردن حکم زندان خود بودند. برخی دیگر بر اساس حکم اولیه تا چند ماه بعد باید آزاد می‌شدند. اما هیئت مرگ با حکمی از سوی خمینی، بدون توجه به سن و احکام پیشین آنها، دستور اعدام آنها را صادر کرد.
حکم قتل عام زندانیان توسط خمینی
حکم خمینی ساده و روشن بود؛ «از آنجا که منافقین خائن به هیچ وجه به اسلام معتقد نبوده و هر چه می‌گویند از روی حیله و نفاق آنهاست و به اقرار سران آنها از اسلام ارتداد پیدا کرده‌اند، با توجه به محارب بودن آنها و جنگ کلاسیک آنها در شمال و غرب و جنوب کشور با همکاری‌های حزب بعث عراق و نیز جاسوسی آنها برای صدام علیه ملت مسلمان ما و با توجه به ارتباط آنان با استکبار جهانی و ضربات ناجوانمردانه آنان از ابتدای تشکیل نظام جمهوری اسلامی تاکنون، کسانی که در زندان‌های سراسر کشور بر سر موضع نفاق خود پافشاری کرده و می‌کنند،
محارب و محکوم به اعدام می‌باشند و تشخیص موضوع نیز در تهران با رای اکثریت آقایان حجت‌الاسلام نیری دامت افاضاته (قاضی شرع) و جناب آقای اشراقی (دادستان تهران) و نماینده‌ای از وزارت اطلاعات می‌باشد، اگر چه احتیاط در اجماع است، و همین طور در زندان‌های مراکز استان کشور رای اکثریت آقایان قاضی شرع، دادستان انقلاب یا دادیار و نماینده وزارت اطلاعات لازم الاتباع می‌باشد. رحم بر محاربان ساده‌اندیشی است، قاطعیت اسلام در برابر دشمنان خدا از اصول تردیدناپذیر نظام اسلامی است. امیدوارم با خشم و کینه انقلابی خود نسبت به دشمنان اسلام رضایت خداوند متعال را جلب نمایید، آقایانی که تشخیص موضوع به عهده آنان است وسوسه و شک و تردید نکنند. سعی کنند اشداء علی الکفار باشند. تردید در مسائل قضایی اسلام انقلابی نادیده گرفتن خون پاک و مطهر شهدا می‌باشد. والسلام».
فایل صوتی آقای منتظری
آقای منتظری به عنوان تنها سیاستمداری که در آن سال با این کشتار مخالفت کرد، مورد غضب خمینی قرار گرفت و از قائم مقامی کنار گذاشته شد. در فایل صوتی که بعدها از ایشان منتشر شد، هیئت مرگ را خطاب قرار می‌دهد و به آنها هشدار می‌دهد که تاریخ از آنها به عنوان جنایتکار یاد خواهد کرد. پیش‌بینی‌ای که درست از آب در آمد.
اما گورستان خاوران به عنوان جایی که بیشترین تعداد زندانیان آن قتل‌عام در گورهای جمعی آن دفن شده‌اند، به نماد و پرچم این قتل عام شناخته شده است. ۳۳سال است که خاوران نه صرفا به عنوان یک نماد آرمانی بلکه به صورت یک میدان نبرد دادخواهی برای آن قتل‌عام شدگان در آمده‌است.
وحشت از خاوران و یاد بود قتل‌عام شدگان
برغم اینکه مقامات حکومتی هنوز این قتل عام را تکذیب می‌کنند اما از هر مراسم و برپایی هر آیینی بر مزار آن بر خاک خفتگان می ترسند.مقامات تهران به خوبی این را می دانند که این قتل عام نه فراموش خواهد شد ونه بخشیده خواهد شد.
چه بسیار مادرانی که سال‌های سال به امید جاری شدن دادخواهی، درخاک خاوران کتک خوردند و توهین شدند و دستگیر شدند وزندان رفتند، و اکنون دیگر میان ما نیستند. اما با این وجود با این یقین سر بر خاک گذاشتند که جنایتکاران روزی در برابر عدالت قرار خواهند گرفت.
و چه بسیار شهیدان و زندانیانی که تنها به دلیل رفتن به خاک خاوران به زندان افتادند. یا همانند قهرمان مجاهدخلق شهید علی صارمی جان فدا کردند.
خاوران وسربلندی نسل آینده
پس خاوران دیگر یک تکه خاک نیست. یک زمین بکر نیست. یک گورستان متروکه نیست. یک تاریخ است. تاریخی پر رنج وشکنج که ۳۲سال هزاران خاطره و یاد را در خود پنهان کرده است. این تاریخ بازخوانی خواهد شد. این تاریخ راز سرفرازی نسل ماست. ما به خاوران شناخته می‌شویم و چه زود که نسل آینده ایران هم از خاوران سربلند خواهد شد.
تصویر مادر شهید امیر شکاری
حاجیه سجودی مشهور به مادر قائدی
تصویر سمت راست، مادر عشرت اخوت
تصویر سمت چپ مادر فرخنده
مادر لطفی
