چگونه دانش انقلاب و تحول را در تحلیل پدیده اجتماعی بکار بگیریم؟
بعد از ۵ ماه که از شروع قیام میگذرد، اصلیترین پرسشی که ذهن همه ایرانیها را درگیر خود میکند این است که آیا این قیام هم به سرنوشت قبلیها دچار میشه؟ آیا این بار هم ما صدهاتن از عزیزانمون رو از دست دادیم و تمام شد؟
هزاران خانواده دیگه داغدار شدن، تا دوباره آخوندها به حکومتشون ادامه بدن و باز هم خیابونها پرباشه از پاسدار وبسیجی؟ آیا قراره میلیونها ایرانی در به در توی غربت یا درکشورمون که خودش یک زندان بزرگه، درفقر و بدبختی فقط به رفت و آمد یک نفس قناعت کنن؟
نه. نه!
به هیچ وجه.
انقلاب به مثابه یک دانش
پاسخ به همه پرسشهای پیشین «نه» هست. در این برنامه ده دقیقهای میخواهم بهتون توضیح بدهم که چرا «نه».
میخوام به شما بگم که مبارزه یک حرکت خودبخودی نیست، بلکه مبارزه یک علمه و قانونمندیهای خودش رو داره. این برنامه میخواد به شما در درک متدولوژی شناخت پدیدههای دنیای مبارزه کمک بکنه و بینش جدیدی عرضه بکنه.
واقعيت اينه كه از انقلاب مشروطيت تا به الان، ۱۲۰ ساله كه مردم ايران براي رسيدن به آزادي مي جنگند. اين مبارزه فرازهايي داشته؛ مثل پيروزي مشروطيت و تاسيس نخستين مجلس شوراي ملي، تا پيروزي جنبش ضد استعماري ملي كردن نفت به رهبري دكتر مصدق و تا پيروزي انقلاب ضد سلطنتي بهمن 57، و بخصوص پس از آن در 43، ۴۴سال اخير عليه حاكميت فوق استبدادي آخوندها تا امروز ادامه داشته.
اما آنچه مردم ايران بخصوص در اين ۵ماهه با قيام مستمر و خونين خود آفريدند توجه جهاني رو بخودش جلب كرده به طوري كه تقريبا همه در سطح جهان سال 2022 را با دو رويداد جهاني توصيف كردند، حمله روسيه به اوكراين و مقاومت مردم اوكراين، و قيام مردم ايران عليه رژيم حاكم، بله اين نقطه ايست كه الان در آن قرار داريم.
در همین زمینه
انقلاب چگونه به پیروزی می رسد؟ دکترعزیز فولادوند
شناخت
در این مجموعه ميخواهيم به مفاهيمي كه در تحولات اين قيام با آن روبرو هستيم، نه به عنوان رويدادهاي خبري و سياسي بلكه به مثابه یک روند قانونمند از مبارزه، به عنوان يك علم و دانش، نگاه كنيم.
وقتی میگوییم علم و دانش، يعني با پديده اي قانونمند سر و كار داريم. ساخته ذهن و نتيجه گيريهاي هرچند منطقي انديشه و ذهن يك يا چند نفر نيست. هیچ ربطی هم به تمايلات و علاقمنديها و جهت گيريهاي اعتقادي کسی نداره. بلكه واقعيتي است در جهان بيرون از ذهن كه قوانين خودش را دارد. چه خوشمان بياید چه نياید.
وقتي با پديده و با جهان خارج از ذهن روبرو هستيم، اولين گام شناسايي و شناخت پديده؛ كشف قوانين آن است. وقتي شما قانونمندی پدیدهای را کشف میکنید، دیگه حتی توان پیشبینی و تحلیل اون را پیدا میکنید. فرض کنید.
مثلاً آدمهای چند قرن پیش که فهم درستی از مکانیزم عملکرد چرخش زمین به دور خورشید نداشتند و يا حتي قبل از اون درکشون از جغرافیا و هواشناسی بسيار ابتدايي بود، برای انتخاب محیط زندگی خودشون یا همش دست به دعا بودن یا اینکه با حوادث طبیعی زندگیشون نابود میشد. اما انسان امروزی با درك علمی از جهان پيرامون خود که کسب کرده نه تنها نحوه زندگی خودش رو با طبیعت وفق داده، بلکه طبیعت رو در بسیاری جاها با خواسته خودش منطبق کرده یا تونسته با درك قانونمنديهاي طبيعت، عادات خودش رو با اون تنظیم کرده است.
انقلاب چیست؟
انقلاب به چی میگن؟ آیا انقلاب همون قیام یا خیزشه؟ آیا بخشی از اونه؟
وقتي ميگيم خيزش يا قيام، اين يك پديده است با قانونمنديهاي خودش. انقلاب يعني زير و روشدن و دگرگوني بنيادي یک نظام سیاسی-اجتماعی.
انقلاب در ساده ترين بيان زمانی رخ میدهد که دیگر پايينيها نمیخواهند یک عدهای رو بالای سر خودشون تحمل كنند و بالايي ها هم ديگر نمیتونن بر پائینیها حاکمیت کنند.
قیام یا خیزش چیست؟
هر قيامي یا حتی شورشی الزاما دنبال سرنگوني نيست. خشم، اعتراض و نارضايتي گروههاي اجتماعي مردم به عملكرد نظام يا دستگاه حاكم میتونه منجر به تغییراتی در نظام سیاسی بشه و اصطلاحاً رفرم ایجاد کنه و البته میتونه هم سرکوب بشه.
حالا شما به این پرسش پاسخ بدین، آیا اون چیزی که در ایران در جریانه انقلابه یا یک خیزش؟
مراحل انقلاب
يكم. يك انقلاب همواره از زنجيره قيامها بوجود مياد. انقلاب به يكباره نمي تواند شكل بگیرد. برای موفقیت انقلاب، قیامها باید از حالت گسسته با كم كردن فاصله هاي زماني هر خیزش به حالت بهم پيوسته و بعد به صورت توقف ناپذير در بیاد تا به نقطه تحول کیفی يعني سرنگوني برسه. از اين نقطه است كه انقلاب مرحله و نقطه نفي= براندازي نظام رو پشت سرگذاشته و وارد مرحله اثبات= برقرار كردن نظم نوين ميشه.
دوم. انقلاب، خودش مراحل مختلف داره. باید از فاز شكلگيري و پيدايش، مرحله تثبيت و مرحله اعتلا عبور بكنه تا به سرفصل كيفي خودش برسه. مثلا انقلاب مشروطه، از زماني كه ايده آن توسط مطبوعات مترقي آن زمان مطرح شد، تا حركتها و خيزشهايي مثل تحريم تنباكو، تا انجمن هاي غیبی از آزاديخواهان بخصوص در تهران و در تبريز شكل گرفت تا اين كه بالاخره بعد از ناصرالدين شاه، مظفرالدين شاه مجبور به امضاي مشروطيت شد، تازه اين پايان كار نبود.
اولين مجلس كه تشكيل شد، محمد علي شاه قاجار آنرا به توپ بست و آزاديخواهان را دستگير و اعدام كرد تا اينكه به همت ستارخان كه از تبريز قيام كرد، سرانجام تهران توسط نيروهاي آزاديخواه فتح شد و مشروطيت به پيروزي در آن مقطع رسيد.
سوم: مفهوم ماهيت انقلاب، موضوعي است كه در ادامه به آن خواهيم پرداخت. ولي بطور خلاصه و به زبان ساده، عبارتست از :
طبقات و اقشار جامعه (بافت اجتماعي) شركت كننده در انقلاب و اهداف سياسي- اجتماعي اي كه دنبال ميكنند در موفقیت انقلاب تعیین کننده است.
این اقشار هر کدوم شعارها و خط مشی خودشون رو در پیشبرد انقلاب دارند. اساسا «شعارهاي يك قيام» چه سرچشمه و خاستگاهي داره؟
آیا هر شعاری که فقط خوشایند حکومت نباشه درسته؟ چه شعارهایی باعث جذب حداکثری مردم و کدوم شعارها موجب اختلاف بین صفوف مردم میشن؟ چطور میشه خط مشی درست رو انتخاب کرد و برای سرنگونی حکومت خامنهای چه کاری درسته؟ این هم از موضوعات برنامههای آینده ماست…
ادامه دارد