ساختار کنونی اوین و موقعیت جغرافیایی
بندهای زندان اوین:
زندان اوین به دو بخش جنوبی و شمالی تقسیم شده است.
بخش جنوبی زندان اوین: شامل ساختمان های اداری، شعبه های بازجویی وابسته به دادستانی انقلاب تهران و شعبه های دادگاه، مجموعه بندهای چهارگانه شامل بند يك تا چهار، ۲۰۹، آشپزخانه و بهداری زندان، مجموعه بندهای ۳۲۵ شامل دو بند عمومی و سلول های انفرادی موسوم به زندان سبز يا زندان قديم می باشد. همین طور در همین قسمت، بخش های جدیدتر زندان اوین شامل ۲۵۰ و ۲۴۰ و نیز بخش قرنطینه در همین بخش قرار دارد.
بخش شمالی شامل :
حسينيه، سالن های يك تا شش آموزشگاه و هواخوری آنها، ۴۰۰ سلول انفرادی موسوم به آسايشگاه!، كارگاه اوين. همچنين در قسمت شمالی زندان اوين درب شمالی زندان قرار دارد. اين درب به خيابان منتهی به روستای دركه باز می شود. اين درب استفاده عمومی ندارد و برای رفت و آمدهای ويژه مورد استفاده قرار می گيرد.

درباره؛ زندان اوین بیشتر بخوانید
رازهای سر به مهر اوین
با گذشت نزدیک به ۵۰ سال از عمر زندان اوین، هنوز رازهای بسیاری درباره سال تأسیس اوین در حکومت پهلوی دوم، چگونگی ساخت آن، روز دقیق تصرف این زندان در بحبوحه انقلاب و زمان بهرهبرداری دوباره از آن حاکمیت ولایت فقیه وجود دارد.
اما آن چه که مسلم است دستگاه استبداد هرگز فرصت نداد که اوین کاملا توسط مردم تصرف شود. یعنی به محض تصرف اوین توسط مردم، پاسداران خمینی در آن زمان به سرعت مردم را از زندان اوین بیرون راندند و اجازه ندادند که همه رازهای اوین بر ملا شود.
پیدا بود که استبداد جدید برنامه ها وطرح های جدیدی برای سرکوب در اوین دارد…
اوین دهه ۶۰ نماد سرکوب ولایت فقیه
از همان ابتدای تاسیس یکی از مسائلی که اوین را در مقایسه با دیگر زندانها متمایز میساخت، استفاده کاملاً امنیتی از آن بود. به طور مثال بر خلاف زندان قزل قلعه که افزون بر زندانیان سیاسی زندانیان عادی را نیز در خود جای داده بود، زندان اوین زندانی کاملاً امنیتی به شمار میآمد. و تا سالیان طولانی فقط برای جرائم سیاسی مورد استفاده قرار می گرفت.
در سال ۱۳۵۴، با اعدام ۹ تن از زندانیان سیاسی مجاهد و فدایی از جمله بیژن جزنی در تپه های اوین، نام اوین بیش از پیش شهره شد.
اما اوین شهرت واقعی خودش در دهه ۶۰ بدست آورد. یعنی زمانی که لاجوردی به عنوان بازوی سرکوب خمینی اوین را به صورت یک کارگاه کشتار جمعی انسان ها در آورد. بسیاری از زندانیان دهه ۶۰ هنوز از یادآوری تیرهای خلاص شبانهایی که به زندانیان اعدامی می زدند خاطرات بسیاری دارند.
ادامه دارد…