ماهیت سفر کاظمی به ایران چیست؟
مصطفی کاظمی؛ نخست وزیر عراق برای دیدار با برخی مقامات ارشد حکومت ایران روانه تهران شده و با آنها ملاقات کرد. حکومت ایران از سفر کاظمی به تهران و ملاقاتهای سران حکومت با وی چه اهدافی را دنبال میکند.
مصطفی کاظمی نخست وزیر عراق در سفری به تهران با برخی از مقامات از جمله ابراهیم رئیسی؛ رئیس جمهور و علی شمخانی؛ دبیر عالی شورای امنیت ملی ایران دیدار و گفتگو کرد.
دیدار کاظمی با رئیسی
کاظمی صبح روز یکشنبه ۲۱ شهریور ۱۴۰۰ ابتدا با ابراهیم رئیسی؛ رئیس جمهور منصوب خامنهای دیدار و گفتگو کرد.
بعد از دیدار کاظمی با رئیسی و در نشست خبری مشترکی که برگزار شد، رئیسی از لغو روادید بین ایران و عراق خبر داد.
کاظمی و دخالتهای حکومت ایران در عراق
حکومت ایران بعد از سقوط نظام سابق عراق، دخالتهای گستردهای در امور داخلی عراق از جمله تشکیل و حمایت همه جانبه از گروههای بنیادگرای عراقی و تامین مالی و لجستیکی آنها داشته است.
علاوه بر آن حکومت ایران به وسیله شبه نظامیان شیعی خود در پی آن بوده تا بافتهای سنینشین این کشور را بر هم زده و شبه نظامیان شیعی نیابتی خود را جایگزین آنها کند.
همچنین حکومت ایران برای مطامع ایدئولوژیک خود هر ساله خیلی از ماموران اطلاعاتی خود را تحت عناوینی چون اربعین به عراق گسیل میدارد.
حال با اعلام خبر لغو روادید بین دو کشور، انتقال نیرو و تامین موارد لجستیک نیروهای نیابتی حکومت ایران آسانتر خواهد شد.
این در حالی است که در سالهای اخیر مردم عراق اعتراضات گستردهای را علیه دخالتهای حکومت ایران در امور داخلی عراق برگزار کرده و خواهان خلع ید از حکومت ایران و برچیده شدن بساط گروههای شبه نظامی تحت حمایت این حکومت که آشکارا به تروریسم و کشتار مخالفان میپردازند، شدهاند. [عراق با نخست وزیری مصطفی الکاظمی به کجا میرود؟]
حضور گروههای مخالف حکومت ایران و درخواست از کاظمی برای محدود کردن آنها
علاوه بر این وجود گروهها و احزاب کرد ایرانی مستقر در خاک عراق که فعالیتهای خود را علیه حاکمیت ولایت فقیه انجام میدهند به موضوعی تنشزا برای حکومت ایران تبدیل شده است.
حکومت ولایت فقیه نیز هر از گاهی با نقض آشکار حاکمیت ملی عراق برخی روستاهای منطقه مرزی کردنشین عراق را مورد توپ باران قرار میدهد.
دیدار کاظمی با علی شمخانی
کاظمی در سفر خود به تهران همچنین در بعد از ظهر روز یکشنبه با علی شمخانی؛ دبیر شورای عالی امنیت ملی حکومت ایران دیدار و گفتگو کرد.
شمخانی در دیدار خود با کاظمی با صراحت خواهان خلع سلاح و اخراج گروهها و احزاب کرد مسلح مخالف حکومت ولایت فقیه که در خاک عراق مستقر هستند شد.
شمخانی با اشاره به نگرانیهای حکومت ولایت فقیه از حضور و فعالیت گروهها و احزاب کردی از خاک عراق علیه حکومت ایران، اعلام کرد «تحرکات فزاینده گروههای تروریستی در اقلیم کردستان»، «مخل امنیت مرزهای دو کشور» است.
این اظهارات شمخانی در حالی صورت میگیرد که حکومت ولایت فقیه در چند روز اخیر توسط سپاه پاسداران برخی مناطق کردنشین عراقی را با استفاده از جنگنده و ۶ فروند پهباد مورد حمله قرار داد امری که پیش از این نیز مسبوق به سابقه فراوانی میباشد.
کاظمی بین چکش و سندان آمریکا و حکومت ایران
همچنین حکومت ایران خاک عراق را به محلی برای تسویه حساب با نیروهای آمریکایی در سالهای بعد از سقوط نظام سابق عراق تبدیل کرده است امری که تا کنون با عناوین و به شکلهای مختلف ادامه داشته است.
شاید بتوان برجستهترین نمونه این تعرض را شلیک موشکی به نیروهای آمریکایی دانست بعد از آنکه آمریکا در دی ۱۳۹۸ قاسم سلیمانی فرمانده نیروی قدس سپاه پاسداران را هدف قرار داد.
حکومت ایران بارها و آشکارا خواهان خروج نیروهای آمریکایی از عراق شده است، قطع یقین در فقدان نیروهای آمریکایی که سدی در مقابل دخالتهای آشکار ولایت فقیه در عراق به شمار میروند، حکومت ایران میتواند دخالتهای خود در عراق را به نحو بیسابقهای گسترش دهد. [دیدار نخستوزیر عراق از ایران ؛ کاظمی بهدنبال چیست؟ خامنهای چه میخواهد؟]
بهبود روابط عراق با کشورهای عربی و میانجیگری کاظمی
از سوی دیگر در زیر سایه بهبود روابط برخی کشورهای عرب حاشیه خلیج فارس با اسرائیل پیرو استراتژی «صلح ابراهیم» و نزدیکی بیش از پیش کاظمی به عربستان، بعد از روی کار آمدن وی در عراق، حکومت ایران میکوشد تا مانع از پیشرفت اتحاد عربی و برگشت عراق به دامان کشورهای عرب حاشیه خلیج فارس شود.
مشکلات مالی عراق و حکومت ایران و فشار به کاظمی
رئیسی در ملاقاتش با کاظمی همچنین با اشاره به روابط حکومت ولایت فقیه با عراق اعلام کرد که کریدور ریلی و ارتباط شلمچه قرار است به زودی و با سرعت و با پیگیری وزرای مربوطه دو کشور راه اندازی شود.
رئیسی همچنین همکاریهای مالی بین حکومت ایران و عراق را از موضوعات مورد بحث با کاظمی عنوان کرد.
شایان ذکر است حکومت ایران ۵ میلیارد دلار از حکومت عراق بابت گاز صادراتی به این کشور طلبکار است اما تحریمهای بینالمللی علیه حکومت ایران، مانع از پرداخت این مبلغ است و به نظر میرسد که یکی از دلایل اصلی سفر و دیدار کاظمی برای چگونگی انتقال مخفیانه این پول به ایران صورت گرفته باشد.
حکومت ایران که در سالهای اخیر از دریافت این پول به دلیل تحریمها محروم بوده است پیش از این اعلام کرده بود که در پی آن است که با واردات دارو و غذا یا واکسن طلب خود را از عراق وصول کند اما تا کنون موفق به این کار نشده است.
انتخابات پارلمانی عراق و کاظمی
همچنین میتوان گمانهایی زد مبنی بر اینکه حکومت ایران یک ماه مانده به انتخابات پارلمانی عراق به دنبال حفظ و ایجاد رد پای احزاب وابسته به خود در انتخابات آتی پارلمانی عراق میباشد.
کاظمی، کنفرانس بغداد و خشم تهران از کاظمی
موضوع دیگری که نباید از نظر دور داشت به روابط کاظمی با فرانسه و رئیس جمهور آن ماکرون برمیگردد. بعد از اجلاس بغداد، روابط گرم کاظمی با ماکرون و همراهی کاظمی با ماکرون در سفرش به کاظمین خشم حکومت ایران را برانگیخت.
از این رو میتوان حدس زد که مقامات حکومت ایران در دیدار کاظمی از تهران، در حالی که خواهان خروج نیروهای آمریکایی هستند، به دنبال این هستند که فرانسه پس از خروج نیروهای آمریکایی حضور نظامی در عراق نداشته باشد.