شادی صدر؛ قتل عام ۶۷
هفتاد و هفتمین جلسه دادگاه حمید نوری روز چهارشنبه سوم فروردین ماه در استکهلم سوئد برگزار شد. در این جلسه دادگاه خانم شادی صدر مدیر سازمان عدالت برای ایران و تورون لیندهلم استاد روانشناسی اجتماعی شهادت دادند.
توضیحات استاد روانشناسی در مورد اعتبار شهادتها
آقای تورون لیندهلم ابتدا توضیحاتی در مورد اعتبار شهادت زندانیان و بازماندگان از ۳۳ سال پیش داد.
وی توضیح داد که از سال ۱۹۹۳ بر روی روانشناسی شهود، حافظه زندانیان خشونتدیده، میزان سندیت و همخوانی شهادت افراد و عوامل و فاکتورهای تاثیرگذار بر شهادتها و خصوصیات شکنجهگر و ضارب تحقیق کرده است.
او چندین بار در جریان شهادتش تأکید کرد که یکی از مهمترین منابع و بسترهای تحقیقاتی او و همکارانش، جنگ جهانی دوم و جنایت نازیها در حق یهودیان و اردوگاههای اسرا بوده است.
سپس خانم شادی صدر حقوقدان و از بنیانگذاران سازمان عدالت برای ایران به عنوان شاهد بعدی به ادای شهادت در دادگاه حمید نوری پرداخت. خانم صدر که تحقیقات گستردهای در مورد قتل عام ۶۷ انجام داده است و گزارش عفو بین الملل با نام «اسرار به خون آغشته» با همکاری مؤسسه او انجام شده است، در دادگاه صحت فتوای خمینی را براساس مدارک موجود به ویژه توضیحات مبسوط آقای منتظری در کتاب خاطراتش تأیید کرد.

درباره؛ دادگاه حمید نوری بیشتر بخوانید
دادگاه حمید نوری؛ سمپاشی جنازه اعدام شدگان در حیاط زندان گوهردشت
صدر: گورهای جمعی مهمترین سند است!
خانم شادی صدر در دادگاه از بقایای اعدام شدگان در گورهای جمعی به عنوان مهمترین سند وقوع جنایت سال ۶۷ یاد کرد. او از شاهدان عینی صحبت کرد که با چشم خود پیکر دفن شدگان را دیدند. او تأکید که متأسفانه جمهوری اسلامی به هیچ گروه مستقل حقوق بشری اجازه نداده است که به مکان گورهای جمعی نزدیک بشوند، چه برسد که اجازه حفر آنها و شناسایی دفن شدگان را بدهند.
خانم شادی صدر در شهادت خود از چندین گزارش مشترک سازمان عدالت برای ایران و سازمان عفو بین الملل یاد کرد و گفت: تحقیق مشترک سازمان عدالت برای ایران و سازمان عفو بین الملل روی بیست و سه زندان و حدود شصت گور دستهجمعی اعدامشدگان در سراسر ایران، با قاطعیت نشان میدهد که زندانیانی به طور مخفیانه و جمعی در تمامی این زندانها در مقطع زمانی تابستان ۱۳۶۷ اعدام شدهاند.
شادی صدر تصریح کرد: این اعدامها از قبل برنامه ریزی شده و گسترده بود و اکثر زندانیان اعدام شده در اوایل دهه ۱۳۶۰ بازداشت و در دادگاههای انقلاب محکوم شده بودند. برخی از آنان درحال گذراندن دوان محکومیت خود بودند و برخی حتی دوران محکومیتشان تمام شده بود.
خانم صدر با اشاره جامعه بودن گزارش عفو بین الملل با نام اسرار به خون آغشته گفت که با توجه به اعتبار ویژه سازمان عفو بین الملل این گزارش برای هر اقدام حقوقی و شبه حقوقی در حوزه این جنایت بسیار اهمیت داشت.
اعدام های فرا قانونی
خانم صدر در مورد پروسه قانونی اعدامهای سال ۶۷ تصریح کرد: این ادعا که احکام اعدام زندانیان سیاسی در کشتار ۶۷ طی یک پروسه قضایی به دیوان عالی کشور رفته و بعد تأیید و اجرا شده یک دروغ محض است. اعدامها کاملا خارج از چارچوب حتی ساختار موجود دادگاهها و دادسراهای انقلاب بود.
خانم شادی صدر متذکر شد که حسن گلزاری و مجید صاحب جمع دو زندانی سیاسی بودند که در مصاحبههای شان در سال ۲۰۱۷ به طور مستقیم از حمید عباسی به عنوان فردی نام برده بودند که در زندان گوهردشت با او مواجه شدند.
حمید گلزاری در مصاحبهاش تأکید کرده بود که حمید عباسی او را مورد سوال قرار داد و دستور نوشتن انزجار نامه و شلاق خوردن او توسط پاسداران را صادر کرد.
شادی صدر در ادامه تأکید کرد که «ما میدانیم که حمید عباسی تا سال ۶۴ به عنوان دستیار ناصریان، دادیار زندان در زندان اوین کار کرده است. بین سالهای ۶۴ تا ۶۶ – در دورهای – در زندان قزلحصار کار کرده و بعد به زندان گوهردشت منتقل شده است.
بنابراین زندانیانی هستند که ممکن است حمید عباسی را در زندانهای قرلحصار، اوین، یا گوهردشت دیده باشند. ممکن است برخی اشاره کرده باشند که حمید عباسی به همراه ناصریان از زندان قزلحصار به گوهردشت منتقل شده است».
مصاحبه با مجاهدین بازمانده از قتل عام
خانم صدر مورد نحوه مصاحبهاش با بیش از ۵۰ تن از اعضای سازمان مجاهدین خلق که از زندانیان بازمانده از قتل عام ۶۷ و نیز خانواده اعدام شدگان بود گفت: این مصاحبهها در تیرانای آلبانی، محل اقامت این افراد در سال ۲۰۱۷ گرفته شد.
شادی صدر گفت که سازمان عدالت برای ایران پیش از آغاز تحقیق مشترک با سازمان عفو بین الملل با بیش از پنجاه زندانی سیاسی در آلبانی مصاحبه کرد. او درباره علت این مصاحبهها گفت: «در مورد اعدام در شهرستانها اطلاعات کمی وجود داشت که ما سعی کردیم با تحقیقمان این خلاء را پر کنیم».
خانم صدر توضیح داد که اکثر زندانیان شهرستانی باقیمانده در زندانها در سال ۶۷ هواداران مجاهدین بودند که اکثریت قریب به اتفاق آنها اعدام شدند. از بازماندگان افرادی بودند که در شهرهای کوچک ایران اقامت داشتند که به دلیل مسائل امنیتی امکان دسترسی به آنان وجود نداشت و تعدادی از آنان در آلبانی مستقر بودند و شهادت آنان لازم بود.
خانم صدر توضیح داد که مصاحبه با شاهدان عضو مجاهدین بر اساس پروتکل استانبول مورد تأیید سازمان ملل و سایر قوانین رایج این مصاحبههای حقوق بشری انجام گرفت و تنها تفاوت محل انجام مصاحبه بود.
شادی صدر در ادامه شهادت داد که تحقیق روی وقایع زندانها در شهرستانها در تابستان ۶۷ نشان میدهد که در شهرستانها تنها هواداران و اعضاء سازمان مجاهدین خلق اعدام شدهاند.
او گفت تحقیقات همچنین نشان میدهد در سال ۶۷ در تهران مواردی از اعدام زندانیان چپ و هواداران گروههای کرد در زندانهایی بجز زندان گوهردشت نیز رخ داده است.
لازم به یادآوری است که شهادت خانم صدر روز پنجشنبه چهار فروردین نیز ادامه مییابد و جلسه روز پنجشنبه با حضور سه شاهد برگزار خواهد شد.