اهمیت تشکیل کمیته حقیقتیاب شورای حقوق بشر سازمان ملل در مورد ایران
شورای حقوق بشر سازمان ملل متحد با تصویب قطعنامهیی در مورد وضعیت اعتراضات در ایران و تشکیل کمیته حقیقتیاب برای تحقیق در مورد نقض حقوق بشر، با ۲۵ رای مثبت، ۱۶ رای ممتنع و ۶ رای منفی، اقدام جدیدی را در راستای ایفای نقش سازمان ملل در مورد جنایات حکومت ایران ایفا کرد. اهمیت این قطعنامه و تشکیل کیمته حقیقتیاب بینالمللی درباره ایران در چیست؟
سخن آخر را باید اول گفت، فارغ از هر نتیجهیی که این قطعنامه و تشکیل کمیته حقیقتیاب بینالمللی در آینده داشته باشد صرف صدور این قطعنامه و تشکیل این کمیته از سوی شورای حقوق بشر سازمان ملل متحد، یک پیروزی برای مردم ایران و در صحنه حقوق بشری به نفع مردم ایران میباشد.
برای چرایی این سخن میتوان این گزینه را مطرح ساخت که اکثریت جامعهی جهانی در برابر جنایات حکومت ایران در قبال مردم ایران ساکت نمانده و در پی آن است تا با ایجاد ساز و کارهای بینالمللی شناخته شده آمران و عاملان جنایات اخیر در ایران را مورد حسابرسی و در برابر عدالت قرار دهند.
استقبال جهانی از اقدامات شورای حقوق بشر ملل متحد
با توجه به استقبالی که چه در صحنه بینالمللی و چه در صحنه داخلی از تصویب این قطعنامه و تشکیل کمیته حقیقتیاب بینالمللی شد، واضح است که این امر خود یک پیروزی و در ادامه مقدمه پیروزیهای بزرگ و بزرگتر خواهد بود.
واکنشهای اولیه پس از صدور قطعنامه و تشکیل کمیته حقیقتیاب بینالمللی توسط شورای حقوق بشر ملل متحد نیز نشان از آن داشته و دارد که این موضوع اهمیت بسزایی در سپهر سیاسی، اجتماعی و حقوق بشری ایران داشته و دارد. [اجلاس بیسابقه شورای حقوق بشر در مورد ایران به کجا رسید؟]
آنتونی بلینکن، وزیر خارجه آمریکا، جیک سالیوان، مشاور امنیت ملی آمریکا، رابرت مالی، نماینده ویژه آمریکا در امور ایران از جمله شخصیتهای خارجی بودند که از صدور این قطعنامه و تشکیل کمیته حقیقتیاب شورای حقوق بشر استقبال کرده و از حقوق معترضان در ایران حمایت کردند.
در خصوص این موضعگیریها که صد البته از ایستادگی و مقاومت مردمی در کف خیابانهای شهرهای ایران نشات میگیرد، باید این نکته را عنوان کرد که دولت آمریکا از زمان روی کار آمدن بایدن، همواره در راستای استمالت و مماشات با حکومت ایران در مورد برنامه اتمیاش قدم برداشته بود و حال این اعتراضات به حق مردم ایران است که سیاستمداران خارجی را به این نقطه رسانده است که در انتخاب بین دو طرف میز، در طرف مردم ایران بایستند.
این معادله نه تنها در مورد سیاستمداران آمریکا صدق میکند بلکه قانونی است که در مورد سایر دولتمردان کشورهای غربی نیز مصداق دارد.
به بیان دیگر عمق جنایات و نقض فاحش حقوق بشر در قبال معترضان در بستر قیام و خیزش انقلابی مردم ایران، تا بدانجا ضد انسانی بوده و هست که جامعه بینالمللی و سیاستمداران کشورهای غربی را به ایستادن در کنار مردم ایران وادار کرده است.
یک شائبه و یک نکته حول قطعنامه شورای حقوق بشر ملل متحد
نکته دیگری که باید در رابطه با صدور قطعنامه و تشکیل کمیته حقیقتیاب مد نظر قرار داد این موضوع است که برخی شائبهها مطرح میشود که این قطعنامه و این ساز و کار جدید تعریفشده در مورد حکومت ایران، عملا و در پهنه واقعی و به خاطر مخالفت حکومت ایران با آن، راه به جایی نخواهد برد و موفقیت چندانی کسب نخواهد کرد.
در مورد این شائبه نیز باید این نکته را مورد توجه قرار داد قطع یقین حکومت ایران تا آنجا که بتواند و در اختیارش باشد، مخالفت نظری و عملی خودش را با این قطعنامه و کمیته حقیقتیاب بینالمللی شورای حقوق بشر ابراز خواهد کرد، اما نباید از این نکته غافل ماند که با توجه به فشار از کف جامعه به بالای هرم قدرت در حکومت ولایت فقیه، باعث آن خواهد شد که حکومت ایران تا ابد و تا همیشه نتواند هم در مقابل جامعه شهروندی ایران و هم در مقابل افکار عمومی جهانی و کشورهای غربی که عملا در مقابل حکومتگران ایران صفآرایی کردهاند، مقاومت کند.
قطعا برای این مقوله نیز مانند هر مقوله دیگری پایانی متصور است و چه بسا گسترش و انفجار خشم مردم ایران، کار را خیلی پیشتر از آنچه که تصور میشود، یکسره کند و به حکومت ملایان پایان دهد که دیگر نیازی به صدور قطعنامه و کمیته مزبور نباشد.
به قولی دیگر اگر عنصر پایداری و ایستادگی و مقاومت مردمی در مقابل حکومتگران را عنصر اصلی و کیفی بدانیم، همه مقولات دیگر هر چند مهم باشند، از این عنصر تبعیت خواهند کرد و در خدمت این ایستادگی و مقاومت خواهند بود.
در همین رابطه اگنس کالامار، دبیر کل عفو بینالملل پس از نشست شورای حقوق بشر و تصویب قطعنامه و تشکیل کمیته حقیقتیاب نکته تاکید بر روی این نقطه عطف گذاشت و اعلام کرد شورای حقوق بشر سازمان ملل فریادهای مردم ایران را برای عدالت شنید. تصمیم تاریخی برای تشکیل کمیته حقیقتیاب به منزله نقطه عطفی است که برای برخورد با مصونیت سیستماتیک مقامات ایران مدتها منتظرش بودیم…