مذاکرات اتمی؛ آیا بنبست مذاکرات برداشته شد؟
پس از بازگشت انریکه مورا نماینده اتحادیه اروپا در مذاکرات اتمی با حکومت ایران از سفر ۲ روزه از ایران، جوزف بورل رئیس سیاست خارجی اتحادیه اروپا اعلام کرد که بنبست مذاکرات برداشته شده است این امر چقدر می‌تواند صحت داشته باشد؟
باید چشم را گردش داد و به میز مذاکرات وین دوخت در جایی که فراتر از اظهارات رسانه‌ای طرفین، واقعیات روی زمین سخن می‌گویند.
انریکه مورا نماینده اتحادیه اروپا در سفری دو روزه بعد از بازگشت از تهران هیچ اظهار نظری در مورد بنبست مذاکرات برجام نکرد اما حواشی سفرش شامل درخواست آزادی احمدرضا جلالی زندانی دو تابعیتی در ایران و موضوع بازداشت در فرودگاه فرانکفورت آلمان را پر رنگ کرد.
سکوت مورا پیرامون بنبست اتمی پس از بازگشت از تهران
به نظر می‌رسد اگر قرار بود چیزی در ابتدا رسانه‌ای شود ابتدا باید دستاورد وی که برای آن به تهران سفر کرده بود، می‌بود.
مسکوت گذاشته شدن این موضوع از سوی مورا یعنی بنبست مذاکرات اتمی و پرداختن به حواشی و بعد اظهار نظر جوزف بورل رئیس سیاسیت خارجی اتحادیه اروپا در مورد اینکه «بن بست مذاکرات برداشته شده است» این گمانه را به ذهن متبادر می‌نماید که این اظهار نظر بورل بیشتر یک موضع‌گیری رسانه‌ای پیرامون سفر مورا و موجه جلوه دادن آن باشد.
بورل که ظاهرا حسین امیرعبداللهیان وزیر خارجه حکومت ایران نیز هم نظر اوست اعلام داشته‌اند که توافق خوب در دسترس است اما هیچ اشاره‌ای به اینکه چگونه بعد از ۲ ماه بنبست این توافق خوب در دسترس قرار گرفته است، نکردند.
سفر مورا به تهران بن بست موجود در مذاکرات را برداشته
جوزف بورل تنها به این بسنده کرده است که اعلام کند که سفر مورا به تهران بنبست موجود در مذاکرات را برداشته است و واکنش مقامات حکومت ایران به رایزنی‌های مورا به اندازه کافی مثبت بوده است.
پیش از این جوزف بورل در یک اظهار نظر رسمی دیگر در آخر هفته پیش اعلام کرده بود که به دنبال یافتن راه میانه برای نجات برجام است و ضمن اشاره به تحریم‌های روسیه به روشنی روی این نکته انگشت گذاشته بوده که نفع اروپا در این است که توافق اتمی با ایران صورت بگیرد و سفر مورا به تهران را آخرین تیر ترکش خود معرفی کرده بود. [مورا در تهران؛ شلیک آخرین تیر به مغز برجام؟]
گمانه‌ها بر این بود که بورل و مورا در نظر دارند تا حکومت ایران را متقاعد سازند که حکومت ایران از شرط خود مبنی بر حذف نام سپاه پاسداران از لیست سازمان‌های تروریستی ایالات متحده که گفته می‌شود مانع اصلی بر سر مذاکرات اتمی است دست بردارد.
سناریوهایی غیر از توافق اتمی
اظهارات پیرامون سفر مورا در حالی است که یک سخنگوی وزارت خارجه آمریکا اخیرا اعلام کرده است که با وجود اینکه آمریکا کماکان به احیای برجام علاقمند است اما به همراه متحدان خود برای سناریوهایی غیر از توافق اتمی نیز آماده می‌شود.
همچنین خبرگزاری فرانسه به نقل از یک منبع دیپلماتیک این کشور که نخواست نامش فاش شود در روز پنجشنبه ۲۲ اردیبهشت اعلام کرد که مذاکرات احیای برجام به نقطه بن بست رسیده است.
این منبع اعلام کرده بود که به دلیل اختلاف تهران و واشنگتن بر سر خارج ساختن نام سپاه پاسداران از فهرست سازمان‌های تروریستی خارجی فرصت برای دستیابی به توافق از اواخر اسفندماه از دست رفت و مذاکرات اتمی اکنون در نقطه بنبست قرار دارد.
موضوع اصرار ایران بر خروج سپاه پاسداران از فهرست تحریم‌ها
در همین حال لوان جاگاریان سفیر روسیه در تهران نیز اخیرا به شبکه روسیه ۲۴ اعلام کرد که یکی از موانع اصلی در مذاکرات اتمی با حکومت ایران موضوع اصرار ایران بر خروج سپاه پاسداران از فهرست تحریم‌هاست.
وی افزود حکومت ایران نه فقط بر حذف سپاه به عنوان یک کل، بلکه بر حذف برخی واحدهای سپاه پاسداران از لیست نیز اصرار دارد.
حذف سپاه از فهرست تروریستی ارتباطی به مذاکرات اتمی ندارد
اما اظهارات جاگاریان تقریبا هم زمان بود با اظهار نظر یکی از مشاوران وزارت خارجه آمریکا که به روزنامه نشنال اعلام کرده است که حذف سپاه پاسداران از فهرست تروریستی ارتباطی به مذاکرات اتمی ندارد.
تا این جای کار و با سبک و سنگین کردن اظهارات مقامات ذیربط مختلف این طور به نظر می‌رسد آن چنان که بورل اعلام کرده است بن‌بست‌شکنی تنها از این طریق فراهم خواهد شد که حکومت ایران از شرط خود مبنی بر خروج نام سپاه از لیست تررویستی آمریکا عقب‌نشینی کرده باشد امری که از زمان روی کار آمدن دولت رئیسی و پیش از آن، از اصلی‌ترین مرز سرخ‌های حکومت ایران عنوان شده بود.
بازی با برگ زمان
با توجه به اظهارات بورل، این احتمال نیز وجود دارد که حکومت ایران با سفر مورا به تهران به عنوان برگی برای بازی با زمان استفاده کرده است و راه دیگری را برای پیمودن در نظر دارد و آن سرعت بخشیدن به برنامه اتمی‌اش می‌باشد.
حال باید منتظر ماند و چشم به میز مذاکرات اتمی در وین دوخت، به نظر می‌رسد روزهای آتی از این حیث، آبستن حوادث و اخباری زیادی خواهد بود.
