مذاکرات احیای برجام در چه مرحله‌ای قرار دارد؟
مذاکرات احیای برجام در حالی در وین ادامه دارد که در روزهای اخیر برخی پارامترها این مذاکرات را با چالش‌های بیشتری نسبت به قبل روبرو ساخته است.
علی باقری کنی مذاکره‌کننده ارشد حکومت ایران که برای مشورت و رایزنی با مقامات ارشد حکومت ایران به تهران سفر کرده بود در روز چهارشنبه ۱۸ اسفند به وین برگشت.
پیش از این انریکه مورا اعلام کرده بود که در مذاکرات احیای برجام دیگر مذاکرات در سطح کارشنان و جلسات رسمی انجام نخواهد بود.
مورا اعتقاد دارد که زمان کنونی زمان اتخاذ تصمیمات سیاسی و پایان‌دادن به مذاکرات احیای برجام طی چند روز آینده می‌باشد.
ادعای روسیه در روند مذاکرات احیای برجام و واکنش آمریکا و تروئیکای اروپایی
در روزهای اخیر خبری که شاید بیش از همه اخبار حول مذاکرات وین حاشیه‌ساز شد شرط روسیه برای ربط ندادن تحریم‌های روسیه پیرامون حمله به اوکراین به انجام معاملات پس از توافق اتمی با حکومت ایران بود.
سرگئی لاورف، وزیر خارجه روسیه در روز ۱۴ اسفند از آمریکا خواسته بود تضمین کتبی بدهد که تحریم‌ها علیه روسیه روی همکاری‌های اقتصادی و نظامی مسکو و تهران تاثیری نخواهد گذاشت.
آنتونی بلینکن، وزیر خارجه آمریکا یک روز پس از اظهارات لاورف اعلام کرد چنین درخواستی کاملا بی‌ربط است و مذاکرات احیای برجام هیچ ربطی به تحریم‌ها علیه روسیه به دلیل حمله به اوکراین ندارد.
با وجود اینکه مخائیل اولیانوف نماینده روسیه در مذاکرات وین در روز چهارشنبه ۱۸ اسفند با انتشار توئیتی گذاشتن چنین پیش‌‌شرطی برای مذاکرات برجام را رد کرد اما سه کشور اروپایی درگیر در مذاکرات وین در روز شه‌شنبه ۱۷ اسفند با انتشار بیانیه مشترکی اعلام کردند که در جلسه هیئت رئیسه شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی به روسیه هشدار داده‌اند که اضافه‌کردن شروط جدید به مذاکرات برجام دستیابی به توافق در مورد برنامه اتمی حکومت ایران را دشوارتر از پیش می‌سازد.
درباره؛ مذاکرات اتمی بیشتر بخوانید
افزون بر این بیانیه مشترک، فرانسه نیز در همین روز با اشاره به شرایطی که طی آن مناسبات غرب و روسیه به دلیل حمله نظامی این کشور به اوکراین به وخامت گراییده است اعلام کرد که تاخیر در مذاکرات احیای برجام ممکن است مانع دستیابی به توافق شود.
مذاکرات احیای برجام و اظهارات ابراهیم رئیسی
در همین حال و هم‌زمان با واکنش تروئیکای اروپایی به اظهارات لاورف، ابراهیم رئیسی، رئیس‌جمهور حکومت ولایت فقیه در روز سه‌شنبه اعلام کرد که در مذاکرات هسته‌ای حکومت ایران از مرز‌سرخ‌هایی که علی خامنه‌ای، ولی فقیه حکومت ایران برای این مذاکرات گذاشته است عقب‌نشینی نخواهد کرد.
دیدار گروسی از تهران و تاثیر آن بر مذاکرات احیای برجام
در جبهه‌ای دیگر و پیش از این آزموده شده است که حکومت ایران هرگاه در تنگنای فشارهای غرب بر روی عدم همکاری‌اش با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی قرار گرفته به سناریویی روی آورده است که ضمن دعوت از گروسی به تهران و انتشار بیانیه‌هایی که عملا هیچ تاثیری در روند شتاب‌دادن به برنامه هسته‌ایش نداشته، سعی کرده تا از انتشار بیانیهی احتمالی در شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی جلوگیری نماید.
در روزهای اخیر نیز که بسیاری از مقامات درگیر در مذاکرات وین از مراحل پایانی مذاکرات خبر داده‌اند به نظر می‌رسد حکومت ایران بار دیگر به این سناریوی نخ‌نما روی آورده است.
بعد از سفر رافائل گروسی در روزهای اخیر به تهران و پس از دیدار با رئیس سازمان انرژی اتمی حکومت ایران، مدیر کل آژانس و حکومت ایران با انتشار بیانیهی مشترکی اعلام کردند که حکومت ایران می‌بایست حداکثر تا پایان سال ۱۴۰۰ (۲۹ اسفند سال جاری) درباره ۳ مکان مشکوک به فعالیت‌های پنهان اتمی، توضیحات کتبی را به آژانس بین‌المللی انرژی اتمی ارائه کند.
بیانیه آمریکا در جلسه شورای حکام در آستانه مذاکرات برجام
انتشار بیانیه مشترک گروسی و حکومت ایران تقریبا هم‌زمانی داشت با بیانیه‌ای که ایالات متحده در جلسه شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی صادر کرد.
در بخشی از بیانیه آمریکا آمده است در حالی که مذاکرات برای بازگشت متقابل به برجام ادامه دارد حکومت ایران هم‌چنان به گسترش فعالیت‌های هسته‌ای خود از جمله با نصب ظرفیت غنی‌سازی بیشتر، مستقر‌کردن سانتریفیوژهای پیشرفته و انباشت اورانیوم غنی‌شده بسیار فراتر از محدودیت‌های برجام ادامه می‌دهد.
بیانیه آمریکا در شورای حکام می‌افزاید تولید اورانیوم بسیار غنی‌شده تا ۶۰ درصد هیچ هدف صلح‌آمیز معتبری ندارد… راستی‌آزمایی و نظارت آژانس پایه‌ایست که بازگشت به اجرای کامل برجام باید بر آن بنا شود.
بیانیه تروئیکای اروپایی در جلسه شورای حکام در آستانه مذاکرات برجام
همچنین سه کشور اروپایی در جلسه شورای حکام آژانس ضمن انتشار بیانیه مشترکی اعلام کردند که پنجره فرصت در حال بسته‌شدن است… برنامه هسته‌ای حکومت ایران هرگز تا این حد پیشرفته نبوده و جامعه بین‌المللی را در معرض خطرات بی‌سابقه‌ای قرار می‌دهد…
فشار سناتورهای آمریکایی بر دولت بایدن
در همین حال مانند گذشته در درون آمریکا نیز فشارها بر روی دولت جو بایدن ادامه دارد و در یکی از آخرین نمونه‌ها میچ مک‌کانل، رهبر اقلیت جمهوری‌خواه در سنای آمریکا ضمن انتقاد از برنامه‌ریزی دولت جو بایدن برای احیای برجام خواستار آن شد جلسه‌ای در سنای آمریکا و با حضور اکثریت سناتورهای آمریکایی درباره توافق احتمالی با حکومت ایران برگزار شود.
مک‌کانل افزود ماهیت رویکرد دولت جو بایدن در قبال تهران تا کنون نه تنها جمهوری‌خواهان بلکه اعضای هر دو حزب اصلی آمریکا را نگرانی کرده است.
با این توصیفات و با توجه به بحران اوکراین باید منتظر ماند و دید تاس بازی احیای برجام به کدامین سمت خواهد چرخید؟
