فرجام مذاکرات برجام
به رغم اینکه حکومت ولایت فقیه پیش از این بارها تأکید کرده که مرز سرخهایی دارد که به هیچ وجه از آن کوتاه نخواهد آمد اما روند مذاکرات وین و وقایع نشان میدهند که مرز سرخهای حکومت ایران دیگر رنگی در این مذاکرات ندارند.
دقیقا یک سال از شروع مذاکرات برجام که از ۱۳ فروردین سال ۱۴۰۰ و با جلسهای آنلاین شروع شد میگذرد.
تاکنون مذاکرات برجام در هشت دور انجام شده و آخرین دور آن یعنی دور هشتم از ۶ دی ۱۴۰۰ شروع شده است و تاکنون پایان نیافته است.
تأکید کلیت نظام بر خطوط قرمز در مذاکرات برجام
حکومت ولایت فقیه از آغاز مذاکرات وین چه در دولت حسن روحانی و چه در دولت ابراهیم رئیسی همواره از مرزسرخهایی در مذاکرات وین سخن به میان آورده و میآورد.
اما بعد از گذشت یک سال به نظر میرسد که مرز سرخهای حکومت ایران به مرور زمان رنگ باخته است و دیگر چیزی از آنها باقی نمانده است.
هیچنین با وجود اینکه برخی از مهرهها و مقامات حکومت ایران به کرات بر طبل مرز سرخهای حکومت ولایت فقیه در مذاکرات برجام میکوبند اما هستند کسانی در درون نظام که اعتقاد دارند که از مرز سرخهای حکومت ایران پوستهای بیشتر باقی نمانده است.

درباره؛ مذاکرات برجام بیشتر بخوانید
خطوط قرمز حکومت ایران در توافق احیای برجام رعایت نشده
از جمله سیدمحمود نبویان از اعضای مجلس حکومت ایران از جناح خامنهای در مطلبی که در روز ۱۲ فروردین ۱۴۰۱ در خبرگزاری فارس متعلق به سپاه پاسداران درج شده اعلام کرد که خطوط قرمز حکومت ایران در توافق احیای برجام رعایت نشده است.
نبویان افزود در توافق احیای برجام در وین «خطوط قرمز ترسیمشده نظام» حتی با فرض اینکه محور مذاکرات و نیز سقف مطالبات حکومت ولایت فقیه برجام باشد رعایت نشده است.
نبویان افزوده است که ایالات متحده مجاز شده است که حکومت ایران را مجددا مورد تحریم قرار داده و احتمال اعمال مکانیسم ماشه نیز وجود خواهد داشت.
مرز سرخهای حکومت ایران
نبویان برخی از خطوط قرمز حکومت ولایت فقیه در مذاکرات برجام را این گونه عنوان ساخته است که ایالات متحده باید تضمین دهد که پس از این از توافق برجام خارج نشود، در صورت بازگشت آمریکا به توافق برجام، این کشور از اهرم مکانیسم ماشه استفاده نکند و در آینده هیچ گونه تحریم جدید و تحریمهای سابق را بازنگرداند.
نبویان تاکید کرده است که بدون این تضمینها مشکل تحریمهای حکومت ولایت فقیه به قوت خود باقی مانده و در نتیجه موجبات خسارت به منافع اقتصادی حکومت ایران را فراهم خواهد کرد.
نبویان همچنین با استناد به دو سخنرانی خامنهای در سالهای ۱۳۹۹ و ۱۴۰۰ پیرامون خطوط قرمز حکومت ولایت فقیه، مشخصشده از سوی خامنهای اعلام کرده که هیچ کس نباید از این سیاست هیچ تخطی بکند.
تفاوت خواستهها با آنچه در عمل اتفاق خواهد افتاد
اما پر واضح است که آنچه خامنهای و حکومت ولایت فقیه انتظار برآوردهشدن آن را دارند با آنچه که در عمل و بر روی زمین روی میدهد اختلافات فاحشی دارد.
به بیان دیگر گر چه این خطوط قرمز از سوی خامنهای و حکومت ولایت فقیه به کرات مورد تاکید قرار گرفته است اما کشورهای طرف حساب حکومت ایران در توافق برجام هستند که در نهایت امر مشخص خواهند کرد که شروط و قوانین مربوط به مذاکرات چه باشد.
به بیان دیگر خامنهای و حکومت ولایت فقیه برخی خواستههای حداکثری را بر روی میز مذاکرات وین گذاشته اند که طرفهای مقابل علیالخصوص آمریکا بارها اعلام داشتهاند که برخی از این خواستهها غیرمنطقی است و قابل اجرا برای دولت آمریکا نیستند. [جوزف بورل و دست خامنهای در پوست گردوی روسیه]
مخالفت آمریکا با خطوط قرمز اعلام شده حکومت ایران
در مورد جزئیات این خواستهها از جمله عدم خروج آمریکا از برجام، دولت آمریکا بارها اعلام کرده است که نمیتواند در مورد آن در دولتهای آینده آمریکا تضمینی بدهد و این امر را در مغایرت با قوانین آمریکا اعلام کرده است.
همچنین در مورد خواسته دیگر حداکثری حکومت ایران مبنی بر لغو و یا حذف همه تحریمهای حکومت ایران، باز هم آمریکا عنوان ساخته است که در صورت رسیدن به یک توافق فقط تحریمهای مربوط برنامه اتمی حکومت ولایت فقیه برداشته خواهد شد و تحریمهای ذیل موارد دیگر مانند تحریمهای نقض حقوق بشر و لیست تروریستی به مذاکرات برجام ربطی ندارند و لغو نخواهند شد.
مورد اختلافی دیگر و شاید بتوان گفت یکی از خطوط قرمز حکومت ایران مبنی بر آن است که آمریکا باید به صورت یکجا تمامی تحریمهای اتمی و غیراتمی حکومت ایران را حذف کند و حکومت ایران به زعم خودش پس از راستیآزمایی عملی آنها، به تعهدات خود ذیل توافق برجام باز گردد.
این امر و مرز سرخ حکومت ایران نیز مورد قبول ایالات متحده واقع نشده است و از ابتدا و شروع مذاکرات برجام، آمریکا به صراحت عنوان ساخته است که بازگشت به برجام و حذف تحریمها باید به صورت گام به گام انجام شود.
سپاه پاسداران موضوع محل اختلاف در مذاکرات برجام
یکی دیگر از خطوط قرمز حکومت ایران آن طور که این روزها حواشی زیادی پیرامون آن رسانهای شده است مربوط به حذف نام سپاه پاسداران از لیست سازمانهای تروریستی میباشد.
اما ایالات متحده این خواسته را نیز مغایر با برجام تشخیص داده و تاکنون، وقایع حاکی از آن است که سپاه پاسداران حتی در صورت حصول توافق در لیست تروریستی باقی خواهد ماند. [سپاه پاسداران و تفرقه در بین جناح خامنهای]
اظهار نظر اخیر حسین امیرعبداللهیان مبنی بر اینکه فرماندهان ارشد سپاه پاسداران تاکید کردهاند که هیئت ایرانی موضوع خروج سپاه از لیست تروریستی را در اولویت مذاکرات قرار ندهند، هر چند با حاشیههای فراوانی روبرو شد اما به نظر میرسد در این زمینه نیز از سرخی خطوط قرمز نظام چیز زیادی باقی نمانده و این خط قرمز حکومت ایران نیز به کمرنگی گراییده است.