مصاحبه یک خانم پزشک بیمارستانهای ایران: آن چه در پی میآید مصاحبه مکتوب یک خانم پزشک ایرانی در داخل ایران است که در نشریات عربی به تاریخ ۲۰فوریه۲۰۲۰ منطقه انعکاس یافتهاست. این پزشک ایرانی نظرات و دیدگاههایش را در مورد کنترل کرونا در ایران و محرومیت کادر درمانی از امکانات و تجهیزات و ممانعت حکومت از وارد کردن واکسن بیان کرده است. نظر به اهمیت واقعیتهایی که در مورد کرونا در این مصاحبه گفته شده، توجه شما را به این مصاحبه جلب میکنیم.
این مصاحبه در روزنامه الیوم الثامن و سایتهای اخبار یمن، صحافتی و حضرالموت منتشر شده است.
سوال: تجربه کلی شما از درمان کووید۱۹ در بیمارستانهای ایران چه بوده است؟
جواب: تجربه من در خصوص درمان کووید۱۹ در بیمارستانهای ایران از لحاظ جایگاه کادر درمان در سطح استانداردهای بهداشت جهانی است. اما در خصوص تجهیزات لازم و کافی و از سویی حمایت ساختار از کادر درمان بسیاری ضعیف عمل شده است
کادر درمان مجرب اما فاقد امکانات
کادر درمان ایران ارزانترین کادر درمان در منطقه و جهان محسوب میشوند. از اینرو در طی سالهای اخیر شاهد مهاجرت روز افزون کادر تخصصی درمان بودهایم. به همین سبب در شروع اپیدمی کرونا وزارت بهداشت و درمان ایران برای مهار اپیدمی دست به استخدام کادر درمان ۸۹ روزه کرد. و موج اول اپیدمی را مهار نمود. ولی در موج دوم و سوم به سبب عدم پرداخت و معوقات کادر درمان شاهد عدم همکاری و اعتراض گسترده کادر درمان بودیم و در موج دوم و پدیده مهاجرت کادر درمان به نظامهای درمانی سایر کشورهای منطقه و حتی اروپا هستیم.
سوال: ایران اعلام کردهاست که در حال تولید واکسن کووید۱۹ خود است و وارد آزمایشات انسانی شده است. شانس واکسن را برای موفقیت و سریع تولید شدن چگونه ارزیابی میکنید؟
جواب: واکسن ایرانی از تکنولوژی قدیمی برای تولید واکسن استفاده میکند. این واکسن عوارض و اثر بخشی آن نامشخص است. واکسن ایرانی تحت نظارت نهاد اجرایی زیر نظر رهبر ایران است و شرکت تولید کننده آن شرکت دارویی برکت است. در این روش تولید واکسن از ویروس ضعیف شده برای تولید واکسن استفاده میشود در حالی که در تکنولوژیهای مدرن واکسنسازی با شناخت دقیق از ویروس همان بخش از ویروس که سبب بیماری میشود شناسایی و در محیط آزمایشگاهی از طریق ژنوم نو ترکیب سیستم ایمنی را برای مواجهه با بیماری آماده میکنند. بنابراین در روش جدید ابدا ویروس در میان نیست.
واکسن ایرانی با تکنولوژی قدیمی و ناموثر
سوال: علاوه بر تولید واکسن خود، ایران همچنین اخیراً توافق کرده است که ۱ میلیون دوز واکسن چینی Sinovac تایید نشده را خریداری کند. آیا این رقم ۱ میلیون دوز برای محافظت از ایرانیان تا زمان تولید واکسن خودشان کافی است؟
جواب: واکسن ایرانی در مرحله پیشآزمایی روی موش با عدم حساسیت نتیجه داد. و فاز اول آن روی سه نفر تا کنون پاسخ داده است و فاز دوم قرار است. روی پنجاه و شش نفر و فاز نهایی روی هزاران نفر آزمایش میشود. این چهار مرحله زمانی که از سوی بهداشت جهانی تایید شود، قادر به تولید انبوه است. بر اساس برآورد، با این تکنولوژیکی دو میلیون دوز از شش ماه دیگر امکان تولید دارد و حدود یکسال طول میکشد که دوازده میلیون دوز در ماه برسیم. این مراحل که گفتم نشان میدهد واکسن ایرانی چقدر با استانداردهای بهداشت جهانی فاصله دارد از این رو نمی توان به واکسن ایرانی در طی یکسال امید بست.
مرحله وارد کردن واکسن
در خصوص واکسن سینو واک دولت ایران آنرا رد کرد. فعلا با سینو فارم چینی که مورد تأیید بهداشت جهانی است قرار داد بستهاند.گزارشاتی از قرارداد بستن ایران با شرکت اسپو تنیک روسی است که در سبد کواکس هم موجود است مطرح است.
ایران میگوید شرایط نگهداری واکسن فایزر و بیونتک را ندارد این واکسنها در دمای شصت و نه درجه منفیاند.
بریتانیا روز دوشنبه با تزریق اولین دوز از واکسن کرونای آسترازنکا-آکسفورد به اولین کشور در جهان تبدیل شد. که از واکسن ارزانتر با قابلیت نگهداری آسانتر استفاده میکند.
ناظران امور بهداشتی معتقدند واکسن کرونای آسترازنکا-آکسفورد که نگهداری آن آسانتر است میتواند برای یک برنامه ایمنسازی در مقیاس وسیع مناسبتر از دیگر واکسنها مانند مدرنا و فایزر-بیونتک باشد که در برخی کشورها توزیع و از آنها استفاده شده است.
بریتانیا پیشتر از واکسن فایزر-بیونتک استفاده میکرد که باید در سرمای منفی ۷۰ درجه سانتیگراد نگهداری شود.
نگرش پرستاران و پزشکان به رویکرد دولت
سوال: رویکرد دولت در برخورد با بحران Covid-19 به طور کلی در میان پرستاران، پزشکان، سایر کارکنان بهداشت و درمان در کشور چگونه دریافت شده است؟
جواب: بسیاری از کارکنان بهداشت و درمان کشور و دکترها و پرستاران فکر میکنند که با توجه به وضعیت موجود که دولت واکسن وارد نمیکند و واکسنهای داخلی هم آینده روشنی ندارند. در نتیجه در حالی که جهان دارد بسمت کم کردن تعداد بیماران و قربانیان این ویروس نزدیک میشود، با رویکرد دولت و رهنمودهای امروز خامنهای مبنی بر ممنوع کردن ورود واکسن از آمریکا و انگلیس، کرونا در ایران مسیر دیگری را در پیش میگیرد و چهره سخت و خشن خود را در قربانی گرفتن بیشتر به مردم ایران نشان خواهد داد.
محبوبفر عضو ستاد حکومتی مقابله با کرونا، در این رابطه گفت: «مردم وقتی مشاهده کنند در کشورهای زیادی از جمله همسایههای خودمان مانند عراق و افغانستان بهدلیل استفاده از واکسن شرکتهای معتبر، بیماری فروکش کرده است. بهنظرم در چنین شرایطی مردم بهنحوی از انحاء اعتراض خودشان را بیان خواهند کرد. چرا که امروز مردم زیر فشار قرنطینه و مشکلات اقتصادی هستند و تاب و تحملی برای آنها باقی نمانده. اگر شرایط هم طوری پیش برود که کشورهای همسایه واکسیناسیون انجام دهند و ما همچنان منتظر ماه ژوئیه باشیم، این تابآوری اجتماعی ممکن است به پایان برسد و خودش را به صورت اعتراضات کف خیابانی نشان دهد».
وارد نکردن واکسن تکان دهنده است
اما بسیاری از کادرهای درمانی روی این واقعیت تکان دهندهتر در جلوگیری از وارد کردن واکسن کرونا نیز دست میگذارند. آنان میگویند وارد کردن واکسن از شرکتهای معتبر جهانی، سود هنگفتی را که مافیای دارو، که اساساً در اختیار سپاه پاسداران است، از بهاصطلاح «واکسن داخلی» میخواهد از جیب مردم غارت کند، منتفی میکند. به این واقعیت روزنامهی جهان صنعت۲۴آذر، اینچنین اعتراف میکند: «سازمان غذا و دارو زیر فشار سنگین برای تأیید واکسن و داروهای ضد کرونای ساخت داخل است. چرا که گرفتن تأییدیه از وزارت بهداشت بهمعنای سرازیر شدن درآمد کلان برای صاحب دارو است.
در تاریخ ۳۰ژانویه ، رئیس کمیته بهداشت شورای اسلامی، حسینعلی شهریاری، گفت که واضح است که واکسن روسی دریافت نخواهیم کرد، و افزود که این واکسن بر روی ایرانیان آزمایش نمیشود. توضیح میدهد که «واکسنها مسئله سیاسی نیستند و هیچ قضاوتی وجود ندارد. بر اساس نزدیکی سیاسی به امنیت و تأیید».
شهریاری به این تصمیم اعتراض كرد و گفت: «بهتر است مقامات از هر واكسنی كه ابتدا وارد ایران شود استفاده كنند. اگر مشكلی وجود ندارد، باید از آن برای عموم استفاده شود».
بنابراین، این واكسن به یك موضوع سیاسی تبدیل شد و علت موج اعتراض در جامعه ایران علیه خامنهای بود. مردم در سایتهای اجتماعی میگویند خامنهای نمیخواهد مردم از شر ویروس کرونا خلاص شوند. زیرا او از اعتراضات مردمی میترسد.
آمار تلفات کرونا
سوال: آیا از نظر شما، گزارش دولت از تلفات در طول بحران، نمایندگی دقیق مقیاس همهگیری در ایران بوده است؟
جواب: در خصوص آمار گزارش شده دولت در خصوص تعداد مبتلایان و یا مرگ و میر ناشی از کووید ۱۹بارها مقامات وزارت بهداشت از دو تا سه برابر بودن آمار واقعی گزارش دادهاند. دکتر پیام طبرسی رئیس عفونی بیمارستان شهدای تجریش تهران که مهمترین مرکز تحقیقات و پیشگیری کرونا است.
دکتر ملکزاده معاون تحقیقات وزارت بهداشت که استعفا داده است. حتی مجلس ایران در گزارش اخیر خود از دو تا سه برابر بودن آمار مرگ و میر خبر دادهاند. بنابراین با قاطعیت میتوان آمار مرگ و میر ناشی از کرونا را سه برابر گزارشهای روزانه دانست. از سوی دیگر از طریق بررسی آمار مرگ و میر سالانه و فصلی ایرانیان که سازمان ثبت ایران اعلام میکند. بسیاری از کارشناسان خبر دادهاند میزان مرگ و میر ایرانیان یک و نیم برابر سالهای مشابه پیشین افزایش یافته است. اگر آمار مرگ و میر سالانه ایرانیان را سیصدوهفتادهزار نفر بدانیم. مشخص است مرگ ومیر ایرانیان در اثر کرونا بیش از صدوهفتاد هزار است. ولی دولت آمار آنرا کمتر از هفتادهزار اعلام کرده است.