مکانیزم ماشه وکابوس پیش روی خامنه‌ای
مکانیزم ماشه وکابوس پیش روی خامنه‌ای در حالی عینیت یافت که در شامگاه روز جمعه ۲۴مرداد شورای امنیت ملل متحد قطعنامه پیشنهادی آمریکا برای تمدید تحریم تسلیحاتی رژیم را رد کرد.
با موضع‌گیری‌ها و کنش و واکنش‌های ۵روز گذشته اکنون روشن شده که آمریکا یک نقشه‌مسیر مشخص را برای عملی کردن مکانیسم ماشه پیش می‌برد و طرح قطعنامه در شورای امنیت به‌رغم آن‌که می‌دانست رأی نمی‌آورد، یکی از گام‌های این نقشه‌مسیر برای نهایی کردن سیاست فشار حداکثری برای به‌زانو درآوردن رژیم بوده است.
قطعنامه زمینه ساز مکانیزم ماشه
دولت آمریکا می‌دانست استفاده از مکانیزم ماشه، منجر به‌واکنش‌های زیادی در عرصه بین‌المللی می‌شود و حتی در داخل آمریکا بهانه به‌دست دموکراتها می‌دهد، برای همین تصمیم گرفت آن را دو مرحله‌یی پیش ببرد؛ مرحله اول طرح در شورای امنیت با علم به‌این بود که قطعنامه پیشنهادی‌اش رأی نخواهد آورد. نکته این است که دموکراتها هم با تمدید تحریم تسلیحاتی رژیم، موافق بودند و با توجه به‌مجموع معادلات نمی‌توانستند با آن مخالفت کنند، اکنون ترامپ می‌تواند به‌آنها بگوید ببینید ما تا آنجا که امکان‌پذیر بود انعطاف به‌خرج دادیم ، بنابراین یا باید بپذیریم که این رژیم به‌تسلیحات خطرناک دست پیدا کند و تروریستها را مسلح کند یا چاره‌یی جز مکانیسم ماشه نیست. برای دموکراتها هم مخالفت با این استدلال بسیار مشکل خواهد بود.
روز جمعه، پس از اعلام نتایج رأی‌گیری، کلی کرافت سفیر آمریکا در سازمان ملل در بیانیه‌یی گفت: «آمریکا کاملاً محق است که مکانیزم ماشه را در رابطه با قطعنامه‌های سابق شورای امنیت فعال کند… در روزهای آتی آمریکا این قول را که از هیچ اقدامی برای تمدید تحریم‌های تسلیحاتی کوتاهی نخواهد کرد، محقق خواهد ساخت».
روز بعد ترامپ هم در یک کنفرانس مطبوعاتی گفت: «ما می‌دانستیم که رأی چگونه خواهد بود… ما ماشه را خواهیم چکاند. هفته آینده شاهد آن خواهید بود».
واکنون اعلام شده است که پمپئو جهت طرح شکایت آمریکا از رژیم ایران راهی نیویورک شد تا مکانیزم ماشه را فعال سازد.
ببیشتر بخوانید
دونالد ترامپ آمریکا قصد دارد همه تحریم‌های قبلی سازمان ملل علیه ایران را برگرداند، این مکانیزم ماشه نام دارد
مکانیزم ماشه و تهدیدات و واکنش‌های روحانی
حمایت‌ها در داخل آمریکا
سناتور تدکروز از اعضای ارشد سنا طی مقاله‌یی در نیوزویک ۲۶مرداد زیر عنوان «قبل از آن که خیلی دیر شود، ضروری است از مکانیزم ماشه سازمان ملل برای ایران استفاده کنیم»، نوشت؛ «جان کری وزیر خارجه آن زمان در سال۲۰۱۵ به‌طور مکتوب به‌مجلس سنا تأیید کرده بود ایالات متحده «اختیار کامل برای تعیین آنچه نقض برجام هست یا نیست را دارد» که باعث می‌شود مکانیزم ماشه فعال شود.
پمپئو وزیر خارجه آمریکا نیز روز ۲۵مرداد گفت: «این حرف من نیست اطلاعیه پرزیدنت اوباماست که بدرستی به‌کنگره گفت آمریکا می‌تواند ماشه تحریم‌ها را علیه رژیم ایران در هر زمانی بچکاند و هیچ کشوری نمی‌تواند آن را بلوکه کند».
جشن ناتمام خامنه‌ای
در پی رأی‌گیری در شورای امنیت، خامنه‌ای و روحانی ابتدا اعلام پیروزی کردند، اما کم کم دارند متوجه می‌شوند که چه اتفاقی دارد می افتد. کما‌این‌که مایکل پریجنت تحلیلگر ارشد بنیاد هادسون به رژیم توصیه کرد؛ «نباید رأی شورای امنیت در مورد تحریم تسلیحاتی را جشن بگیرد… این رژیم بعید است که بتواند تا ژانویه ۲۰۲۱ دوام آورد».
واکنش‌های اولیه
روحانی روز ۲۵مرداد طی سخنانی در جلسه ستاد کرونا در حالی که از رأی‌گیری شورای امنیت به‌عنوان «بخش شیرین ماجرا» و «یک موفقیت بزرگ» یاد می‌کرد از این فرصت استفاده کرد تا از آن به‌نفع برجام تبلیغات کند،
ظریف هم گفت: «یک تعداد از دوستان ما برجام را چند بار کشتند و دفن کردند، اما جنازه برجام آمریکا را شکست داد!».
مصباحی مقدم عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام از باند خامنه‌ای هم گفت: «رد قطعنامه ضدایرانی آمریکا در شورای امنیت نشان می‌دهد قدرت آمریکا در سطح بین‌المللی به‌شدت افول کرده و نفوذ و تأثیر گذاری این رژیم در جهان کاهش یافته است».
واکنش‌های ثانویه
روزنامه‌های باند خامنه ای به‌روحانی و باند او گوشزد می‌کنند که خیلی شور و فتور نکند، اروپایی‌ها با رأی ممتنع خود اولاً نشان دادند که مخالف تمدید تحریم تسلیحاتی نیستند، ثانیاً می‌خواهند از رژیم امتیاز بگیرند.
روزنامه وطن امروز (۲۶مرداد) نوشت: «رأی نیاوردن ِقطعنامه در واقع به‌ضرر ایران است، چرا که باعث فعال شدن مکانیسم ماشه توسط دولت ترامپ می‌شود».
روزنامه‌های طیف اصلاح‌طلبان هم به‌رژیم هشدار می‌دهند که رأی شورای امنیت شیرینی زهرآلود است. روزنامه آرمان (۲۶مرداد) نوشت: «اظهارنظرهای مقامات آمریکایی بعد از این قطعنامه… بیانگر این است که ایالات‌متحده درصدد انجام طرح‌های دیگری در این زمینه است و شاید قطعنامه تنها بهانه یا تسهیل‌کننده آنها بود».
روزنامه آرمان (۲۸مرداد) نوشت: «آمریکا به‌دنبال چکاندن ماشه است اما این ماشه اگر چه به‌ظاهر بازگشت به‌تحریم‌ها را در چارچوب برجام دنبال می‌کند اما خود یک شرط لازم برای شکل بخشیدن به‌یک گام دیگر و آن احتمال کشیدن ماشه جنگ است».
صرف نظر از موانعی که ممکن است پیش روی آمریکا برای فعال کردن مکانیزم ماشه وجود داشته باشد، دو نکته قطعی است
- عزم آمریکا برای فعال کردن این مکانیزم با استفاده از همه توان سیاسی و دیپلماتیک خود
- و ترس خامنه‌ای و کارگزارانش از فعال شدن این مکانیزم و عزاگرفتن بعد از یک شادمانی کاذب.
