چاپ اسکناس با چه هدفی؟ درآمد ناشی از گرانی بنزین چه شد؟ ۱۵ماه بعد از گرانی بنزین در آبان۱۳۹۸ و پس از آنکه حکومت ایران اعلام کرد درآمد حاصل از گرانی بنزین، تماماً صرف تأمین «طرح معیشتی» ۱۸میلیون خانوار ایرانی؛ شامل ۶۰میلیون نفر میشود. اما اکنون رئیس کل بانک مرکزی حکومت اعلام کرده که نظام برای پرداخت این طرح، مجبور به چاپ اسکناس میباشد.
وقتی در ۲۴آبان ۱۳۹۸، حکومت ایران دست به گرانی ۳ برابری بنزین زد. یکی از توجیهات حکومت، این بود که سود حاصل از گرانی بنزین تماماً در قالب «طرح معیشتی» به ۱۸میلیون خانوار ایرانی؛ شامل ۶۰میلیون نفر پرداخت خواهد شد.
حکومت ایران مدعی شد. پرداخت این مبلغ، غیر از یارانه نقدی خواهد بود که پیش از آن به خانوارهای ایرانی و از زمان «هدفمندی» یارانهها در زمان احمدینژاد، پرداخت میشد.
بیش از یکسال از [۱۵ماه] از این وعده و وعیدها میگذرد. بنزین همچنان با نرخ دولتی ۱۵۰۰ و نرخ آزاد ۳۰۰۰تومانی عرضه میشود. درآمد هنگفتی از این محل برای دولت حاصل میشود.
اما این تنها انتاج حکومت از محل گرانی بنزین نبود. صادرات بنزین نیز درآمد سرشار دیگری بود. که علاوه بر گرانی بنزین برای حکومت ایران سودآوری هنگفت داشت.
با وجود افزایش تورم راهی به غیر از چاپ اسکناس نیست
در زمان گرانی بنزین در ایران روزانه ۱۰۵میلیون لیتر بنزین تولید میشد که هماکنون نیز تولید میشود. بعد از گرانی بنزین، مصرف بنزین در داخل کشور به ۶۵میلیون لیتر در روز کاهش پیدا کرد. به عبارت دیگر روزانه ۴۰میلیون لیتر بنزین مضاف برای حکومت ایران باقی میماند.
حکومت ایران این میزان بنزین را در آن زمان با قیمت مصوب فوب خلیج فارس [۴۸سنت] یعنی نزدیک به نیم دلار و بسیار بالاتر از قیمت داخلی آن صادر میکرد و از این محل نیز درآمد هنگفتی را به جیب میزند.
هدف عایدات گرانی و صادرات بنزین بنا بر آنچه حکومت در آن زمان مدعی شد قرار بود برای تأمین «طرح معیشتی» ۶۰میلیون نفر باشد، اما بعد از نزدیک به ۱۵ماه گویا حدیث چیز دیگری بوده است.
عبدالناصر همتی، رئيس کل بانک مرکزی حکومت، در روز ۱۴بهمن ۱۳۹۹ اعلام کرد حکومت ایران برای «پرداخت ماهانه طرح معیشت به ۶۰میلیون نفر»، «راهی به غیر از چاپ اسکناس» که موجب تورم و متضرر شدن همه میشود، ندارد.
اظهارات همتی در حالی است که همه پول صادرات نفت و بنزین حکومت ایران بعد از بازگشت تحریمهای آمریکا از سال ۱۳۹۷ بنا بر اعلام زنگنه؛ وزیر نفت حکومت، وصول شده و آنچه از آن به عنوان طلب حکومت از کشورهای کره جنوبی، عراق، ژاپن و… یاد میشود همگی مربوط به قبل از زمان اعلام تحریمها میباشد.
بیشتر بخوانید
همتی رئیس بانک مرکزی، راهی جز چاپ اسکناس نداریم
بودجه ۱۴۰۰، باتلاق فقر در انتظار فرودستان
یک سؤال
سؤالی که بر جای میماند این است که با توجه به وعدههای حکومت ایران، درآمد ناشی از گرانی و صادرات بنزین، صرف کدام هزینههای حکومت میشده است که در حال حاضر مجبور میشود اعلام کند ناچار از چاپ اسکناس است؟!
به عبارت دیگر حکومت ایران تمامی درآمدهای نفتی خود، مضاف بر درآمد گرانی بنزین و صادرات آن را در ید خود داشته و دارد. اما اکنون پولی برای تأمین «طرح معیشت» ندارد و اعلام میکند ناچار است پول چاپ کند.!
پاسخ را جز در کسری هنگفت بودجه نمیتوان یافت. کسری بخش عمدهای از بودجه سال ۱۳۹۸ از محل گرانی بنزین تأمین شد.
آنگونه که مقامات حکومت ایران از جناحین آن اذعان میدارند. بودجه سال ۱۳۹۹ که دارای کسری به مراتب بیشتری بود نیز از محل همین درآمد گرانی بنزین و صادرات آن تأمین شد و میشود. مضاف بر آن که در سال جاری، حکومت ایران با به خاکنشاندن بخشی از مردم ایران در بورس، از این منبع نیز برای جبران کسری بودجه سود جست.
افزایش حجم نقدینگی ناشی از چاپ بیرویه اسکناس
با تمامی این غارتگریها، اما هنوز سال ۱۳۹۹ به پایان نرسیده، کوس رسوایی تمامشدن بودجه از بام به زمین میافتد. بیآنکه به آن اشارهای شود، در عوض بهانه برای چاپ اسکناس، تأمین «طرح معیشت» عنوان میشود.
حجم نقدینگی کشور ناشی از چاپ بیرویه اسکناس، در حال حاضر بیش از ۳۰۰۰میلیارد تومان میباشد. که تورمی بیسابقه را به مردم ایران تحمیل کرده است.
به رغم این تورم بیسابقه که همتی آن را ۴۰درصد میداند، به شرطی که قابل راستیآزمایی باشد. چاپ اسکناس جدید آنهم بدون پشتوانه، تورم را بیش از پیش بالاتر خواهد برد. امری که همتی با عنوان «همه متضرر میشوند»، نسبت به آن هشدار میدهد.
پیش از این همتی سیاست بانک مرکزی را مقاومت در مقابل چاپ اسکناس بدون پشتوانه اعلام کرده بود. اما گویا فشار اقتصادی و فساد چنان بر حکومت مستولی گشته که وی بفرموده وادار به عقبنشینی شده است.