ابزارهای جیمز وب جزئیات جدیدی را در باره شیوه تشکیل ستاره فاش می‌کنند
تلسکوپ جیمز وب از قسمت استلار ژیمناستیک (Stellar Gymnastics) [به معنی ژیمناستیک ستاره‌ای] کهکشان چرخ ارابه عکس می‌گیرد.
کهکشان چرخ ارابه، یک کهکشان حلقه‌ای کمیاب که زمانی در غبار و راز پوشیده شده بود، با قابلیت‌های تصویربرداری تلسکوپ فضایی جیمز وب ناسا رونمایی شد.
این کهکشان که در نتیجه برخورد یک کهکشان مارپیچی بزرگ با کهکشان کوچک‌تر دیگری به وجود آمده، نه تنها ویژگی مارپیچی خود را حفظ کرده، بلکه تغییرات عظیمی را در ساختار خودش تجربه کرده است.
ابزارهای بسیار دقیق جیمز وب، ستارگان و نواحی ستاره‌زایی را در چرخ ارابه شناسایی کردند و رفتار سیاه‌چاله را در مرکز کهکشانی آن آشکار کردند. این جزئیات جدید درک تازه‌ای از یک کهکشان در میان یک دگرگونی کند و تدریجی ارائه می‌کنند.
تلسکوپ فضایی جیمز وب ناسا به هرج و مرج کهکشان چرخ ارابه نگاه کرده است و جزئیات جدیدی را در مورد تشکیل ستاره و سیاه‌چاله مرکزی کهکشان فاش می‌کند. نگاه مادون قرمز قدرتمند جیمز وب این تصویر دقیق از چرخ ارابه و دو کهکشان کوچک‌تر همراه را در پس زمینه بسیاری از کهکشان‌های دیگر ایجاد کرد. این تصویر نمای جدیدی از چگونگی تغییر کهکشان چرخ ارابه در طی میلیاردها سال ارائه می‌دهد.
بیشتر بخوانید
کهکشان چرخ ارابه چیست؟
کهکشان چرخ ارابه در فاصله ۵۰۰ میلیون سال نوری از ما در صورت فلکی
(Sculptor constellation) [به معنی مجسمه ساز] قرار دارد، یک منظره نادر است. ظاهر آن، بسیار شبیه به چرخ یک واگن است، و این نتیجه یک رویداد شدید است. برخوردی با سرعت بالا بین یک کهکشان مارپیچی بزرگ و یک کهکشان کوچک‌تر که در این تصویر قابل مشاهده نیست. برخوردهایی با ابعاد کهکشانی باعث ایجاد آبشاری از رویدادهای مختلف و کوچک‌تر بین کهکشان‌های درگیر می‌شود. چرخ ارابه نیز از این قاعده مستثنی نیست.
این برخورد بیشتر بر شکل و ساختار کهکشان تأثیر گذاشت. کهکشان چرخ ارابه دارای دو حلقه است. یک حلقه داخلی روشن و یک حلقه رنگارنگ اطراف. این دو حلقه از مرکز برخورد به سمت بیرون منبسط می‌شوند، مانند موج‌هایی در یک حوض پس از پرتاب سنگ به داخل آن. به دلیل این ویژگی‌های متمایز، ستاره‌شناسان آن را «کهکشان حلقه‌ای» می‌نامند، ساختاری که کمتر از کهکشان‌های مارپیچی مانند کهکشان راه شیری ما رایج است.
هسته درخشان حاوی مقدار زیادی گرد و غبار داغ است که روشن‌ترین مناطق آن محل خوشه‌های ستاره‌ای جوان غول پیکر است. از سوی دیگر، حلقه بیرونی که حدود ۴۴۰ میلیون سال گسترش یافته است، تحت سلطه تشکیل ستاره و ابرنواخترها است. همانطور که این حلقه منبسط می‌شود، باعث تشکیل ستاره می‌شود.
تلسکوپ‌های دیگر، از جمله تلسکوپ فضایی هابل، قبلاً چرخ ارابه را بررسی کرده بودند. اما این کهکشان دراماتیک در هاله‌ای از رمز و راز قرار گرفته است. مانند غباری که منظره‌ای را مخفی می‌کند. تلسکوپ جیمز وب، با توانایی خودش در تشخیص نور مادون قرمز، اکنون بینش جدیدی را در مورد ماهیت چرخ ارابه آشکار می‌کند.
دوربین‌های مادون قرمز جیمز وب ابزار کسب اطلاعات دقیق‌تر
دوربین مادون قرمز نزدیک (NIRCam)، تصویرگر اصلی وب، در محدوده مادون قرمز نزدیک با طول موجی بین ۰/۶ تا ۵ میکرون نگاه می‌کند و طول موج‌های مهمی از نور را می‌بیند که می‌تواند حتی بیشتر از ستاره های مشاهده شده در نور مرئی را نشان دهد. این به این دلیل است که ستارگان جوان، که بسیاری از آنها در حلقه بیرونی شکل می‌گیرند، هنگام مشاهده در نور فروسرخ کمتر با حضور غبار پنهان می‌شوند.
در این تصویر، داده‌های دوربین مادون قرمز نزدیک به رنگ آبی، نارنجی و زرد هستند. کهکشان نقاط آبی زیادی را به نمایش می‌گذارد که ستارگان منفرد یا محفظه های تشکیل ستاره هستند. دوربین مادون قرمز نزدیک همچنین تفاوت بین توزیع یکسان و یکنواخت یا شکل جمعیت‌های ستاره‌ای مسن‌تر و غبار متراکم در هسته را در مقایسه با اشکال توده‌ای مرتبط با جمعیت‌های ستاره جوان‌تر در خارج از آن نشان می‌دهد.
با این حال، یادگیری جزئیات دقیق تر در مورد غباری که در کهکشان زندگی می‌کند، به ابزار مادون قرمز میانی جیمز وب (MIRI) نیاز دارد. داده های ابزار مادون قرمز میانی در این تصویر ترکیبی قرمز رنگ شده‌اند. مناطقی در کهکشان چرخ ارابه سرشار از هیدروکربن‌ها و سایر ترکیبات شیمیایی و همچنین غبار سیلیکات شبیه به غبار روی زمین را نشان می‌دهد.
این مناطق مجموعه‌ای از پره های مارپیچی را تشکیل می‌دهند که اساساً اسکلت کهکشان را تشکیل می‌دهند. این پره ها در مشاهدات قبلی هابل که در سال 2018 منتشر شد مشهود هستند، اما در این تصویر تلسکوپ جیمز وب، بسیار برجسته تر می‌شوند.
مشاهدات وب تاکید می‌کند که کهکشان چرخ ارابه در یک مرحله بسیار گذرا قرار دارد. این کهکشان که احتمالاً قبل از برخورد یک کهکشان مارپیچی معمولی مانند کهکشان راه شیری بوده است، به تغییر شکل خود ادامه خواهد داد. در حالی که جیمز وب تصویری فوری از وضعیت فعلی چرخ ارابه را به ما می‌دهد، همچنین بینشی از آنچه در گذشته برای این کهکشان رخ داده و چگونگی تکامل آن در آینده را نیز ارائه می‌دهد.
تلسکوپ فضایی جیمز وب برترین رصدخانه علوم فضایی جهان است. وب اسرار منظومه شمسی ما را حل خواهد کرد، به جهان‌های دور در اطراف ستاره های دیگر نگاه خواهد کرد و ساختارها و منشاء اسرارآمیز جهان و مکان ما در آن را بررسی خواهد کرد. وب یک برنامه بین‌المللی است که توسط ناسا با شرکای خود، ESA (آژانس فضایی اروپا) و آژانس فضایی کانادا هدایت می‌شود.
منبع: سایت تلسکوپ جیمز وب
بیشتر بخوانید
تلسکوپ جیمز وب تا ساعاتی دیگر به فضا پرتاب خواهد شد
