اختلافات درونی حکومت ایران بر سر مذاکرات وین
گزارش ظریف به مجلس چه چیزی را برجسته کرد؟ محمدجواد ظریف وزیر خارجه حکومت ایران در گزارشی ۲۴۶ صفحهای که آخرین گزارش ۳ ماهه وی به مجلس حکومت ایران میباشد برخی از جنبههای اختلافات داخلی بر سر مذاکرات وین را برجسته کرده است.
جواد ظریف در حالی آخرین گزارش خود را به مجلس حکومت ارائه داد که از ادامه مذاکرات وین بر سر مناقشه برنامه اتمی ایران چشمانداز روشنی در دسترس نیست.
طرح مجلس برای ممنوعیت مذاکره با آمریکا
گزارش ظریف به مجلس در حالی ارائه شده که اخیرا مجلس حکومت طرحی را با عنوان «ممنوعیت مذاکره مسئولان و مقامات» حکومت ایران با مقامات آمریکایی اعلام وصول کرده و در دستور کار خود قرار داده تا آن را به تصویب برساند.
ارائه این طرح در حالی که دولت روحانی روزهای پایانی خود را میشمارد نمیتواند به عنوان راهبندی برای دولت وی محسوب شود و به نظر میرسد بیشتر به عنوان اختلافی در بین جناح خامنهای و برای دستبستگی برای دولت آینده ارزیابی میشود.
به این معنا که در درون جناح خامنهای همچنان که آنان با جناح روحانی تضاد و مشکلاتی در زمینه سیاست خارجی داشتند نیز اختلافات جدی وجود دارد که این اختلافات چشمانداز مذاکرات وین را دور از دسترس قرار میدهد.

درباره؛ پرونده برجام بیشتر بخوانید
ارسال پیام به طرفهای مذاکرات وین
در دستور کار قرار گرفتن این طرح آن گونه که ظریف نیز در گزارش خود به مجلس حکومت اشاراتی مستقیم و غیرمستقیم به آن میکند پیامی به طرفهای بیرونی است.
ارسال این پیام به همراه اختلافات جدی که در مذاکرات وجود دارد از جمله رفع برخی تحریمها که آمریکا اعلام کرده تمایلی به لغو یا تعلیق آنها ندارد کار را برای حکومت ایران دشوارتر خواهد کرد.
خواستههای حداکثری حکومت ایران بدون توجه به تعهدات برجامی خود که روز به روز در حال افزایش موارد نقض آن است نیز دشواری کار را دو چندان خواهد کرد.
تصمیم نهایی با حکومت ایران
گزارش ظریف به مجلس حکومت همچنین نشان میدهد که آن گونه که آنتونی بلینکن وزیر خارجه آمریکا اخیر اعلام کرد تصمیم نهایی در این زمینه بستگی به اتخاذ تصمیم نهایی از سوی حکومت ایران و خامنهای دارد.
تعلل در این زمینه نیز آنچنانکه رسانههای حکومت ایران ابراز داشتهاند میتواند تبعاتی برای حکومت ایران داشته باشد و آنچه که آنان از آن به عنوان «فرصت طلایی» یاد میکنند را از بین خواهد برد.
گزارش ظریف به مجلس همچنین اعلام میدارد که ایالات متحده اعلام آمادگی کرده تا دست کم برخی تحریمهای حکومت ایران را لغو کند اما موانع بر سر راه آن، اختلافات درونی در درون حکومت ایران است.
روزنامه اعتماد بعد از انتشار گزارش ظریف به مجلس مینویسد «اکنون مجلس و سایر نهادهای تصمیمگیر باید به این سوال اساسی پاسخ بدهند با توجه به وضعیتی که» ظریف در گزارش خود به مجلس ترسیم کرده «و آنچه تا امروز در مذاکرات وین به دست آمده مانع اصلی بر سر راه پذیرش توافق و احیای برنامه جامع اقدام مشترک چیست؟».
دو تابلوی پیش روی حکومت ایران
حکومت ایران اکنون بر سر یک دو راهی ایستاده و قاطعیتی در انتخاب این دو مسیر ندارد. چرا؟، چون اگر حکومت ولایت فقیه به خواستههای حداکثری خود ادامه دهد و بر موضع سرسختانه خود اصرار کند معلوم نیست طرفهای مقابل در مذاکرات وین تا به کجا حاضر خواهند بود ادامه مذاکرات فرساینده را بپذیرند.
به عبارت دیگر نقطه پایان، بر روند مذاکرات فعلی وین کجا خواهد بود؟ هر طور باشد آنطور که وزیر خارجه آمریکا نیز اخیرا اعلام کرده پنجره این مذاکرات تا همیشه باز نخواهد بود. [مذاکرات برجام به دولت رئیسی موکول شد]
تابلوی دوم
در تابلوی دیگر اگر حکومت ایران به قیمت لغو برخی یا حتی تمامی تحریمها که البته بعید به نظر میرسد تن به مذاکره با آمریکا بدهد با خواست آنان مبنی بر گنجاندن موضوعات دیگر در مذاکرات اعم از موضوعاتی چون منطقهای، موشکی، تروریسم و نقض حقوق بشر چه خواهد کرد؟
ماورای هر دوی این تابلوها نباید تاثیر خردکننده تحریمها بر پیکره ضعیف ولایت فقیه را از نظر دور داشت.
تاثیر ادامه تحریمها
هر چند در گزارش ظریف به مجلس و برخی اظهار نظرهای مقامات رسمی حکومت ایران صحبت از بیتاثیربودن فشار حداکثری میشود اما نباید از یاد برد که تمامی این تحریمها هم اکنون پابرجاست و آثار و تبعات خردکنندهی خود را دارند.
بنابراین، خروجی و برآیند هر دو تابلو برای حکومت ایران نه تنها چیزی نیست که انتظارات حداکثری ایران را برطرف کند، بلکه ادامه تحریمها با توجه به شرایط انفجاری و سطح مطالبات افزایش یابنده مردم ایران هر روز خطر قیام سراسری و براندازی حکومت ولایت فقیه را بدنبال دارد.